قالينجا داغي QALINCA DAĞI-(حاجی ريضوان HACI RİZVAN)

قوشار: محمد كميجاني
كميجان- استان مركزي- آزربايجان

دوزه نله يه ن: مئهران باهاري- اوراق آيي (جولاي)- ٢٠٠٧
Düzənləyən Mehran Baharı- Oraq Ayı- (July)- 2007

ائي منيم داغلاريم، ويقاريم، جانيم
ائي گٶزه ل آغ داشلي حاجي ريضوان′يم
طوفان وئره بيلمه ز سيزلره تكان
بولوتلار ائيله ييب باشيندا مكان
....
Ey mənim dağlarım, viqarım, canım
Ey gözəl ağdaşlı Hacı Rizvan’ım
Tufan verəbilməz sizlərə təkan
Bulutlar eyləyib başında məkan

ايچينده كيلر

١- اٶن سٶز ص ٢ (مئهران باهاري)
٢- گيريش ص ٣ (توركجه چئويري: مئهران باهاري)
٣- مقدمه ص ٥ (محمد كميجاني)
٤- حاجي ريضوان ص ٦ (اوريژينال: محمد كميجاني، اٶلچوت توركجه آچيقلامالار: مئهران باهاري)
٤- سٶزلوك ص ٣٣ (مئهران باهاري)

اٶن سٶز

مئهران باهاري

١- محممد حوسئين شهرييار′ين توركجه ياپيتلاري (اثرلري)، فارسجا ياپيتلاري ايله قارشيلاشديريلاندا، اولدوقجا آز حجيمليدير. آنجاق بو آز حجمين تاباسي (علي رغم)، آبارتمادان و شيشيرتمه سيز، آزربايجان و ايران اٶته يينده (تاريخينده) كيمسه محممد حوسئين شهرييار دنلي (قده ر) تورك ديلي و تورك گٶركسٶزونه (ادبيياتينا) خيدمت ائتمه ميشدير. حئيربايايا سالام قوشاغي (منظومه سي)، دونيا گٶركسٶز اٶته يينده (ادبييات تاريخينده) تك باشينا يئني بير آشاماني باشلادابيله ن، تايينا چوخ آز قارشيلاشان بيرجه و منگي (ابدي) سٶزگٶرگو (ادبي) ياپيتدير.

٢- آزربايجان، ايران و بوتون تورك دونياسيندا چوخ ساييدا تورك قوشار (شاعير) حئيدر بابادان اسينله نه ره ك اٶز بٶلگه و يوردلاريندا يئرله شه ن چئشيتلي داغ و تپه لر آدينا قوشوق (شئعر) و قوشاق (منظومه) ياراتميشلاردير. دوغالين (البته) بو قوشمالارين سٶزگٶرگو (ادبي) ده يه رلري تارتيشيليب، ديل-آغيز اٶزه لليكلري ده اينجه له نه بيله ر. آنجاق بو قوشاقلار آراسيندا گونئي آزربايجان و اونون ديشيندا آزربايجان تورك ائل گونونون (خالقينين) ياشاديغي آيري بٶلگه لرده يازيلان قوشاقلار، سٶزگٶرگو (ادبي) ده يه ردن باشقا، اولوسال (ميللي) كيمليك و اولوسلاشما (ميللتله شمه) آچيسيندان دا اٶنه م داشيييرلار.

٣- قوشارلاريميز طرفيندن حئيدربابادان اسينله نه ره ك يازيلان قوشاقلاردان اوچو، داها اٶنجه سٶزوموزده ياييلميشدير. بونلارين ايلكي گونئي آزربايجان′ين "قايا داشي" و "سئييد داغي" آدلي ايكي داغ آراسيندا يئرله شميش ماكي اوروندان (شهه ريندن) اولان رحمتليك عابباس (عباس) پناهي′نين يازديغي "خانيم ننه" [١] قوشاغي، ايكينجيسي عراق اوجقاراوباميزدان كركوكلو يازار و قوشار "ايسماعيل سرت توركمان" طرفيندن يازيلميش اولان "گورگوربابايا سلام" [٢]، سونونجوسو ايسه خوراسان افشاريورد اوجقاراوباميزدان بئش بارماق داغينين شهه ري اولان بوجنوردلو آراشديرماجي و قوشار "علي اكبر سراجي" طرفيندن يازيلميش "ياد اولسون" [٣]قوشاقلاريدير.

٤- حئيدربابادان اسينله نه ره ك يازيلان سون اثرلردن بيري ده، گونئي آزربايجان′ين مركزي اوستانيندان گلير. بو قوشاغين آدي "قالينجا داغي" (حاجي رضوان) اولوب و كوميجانلي تورك آراشديرماجي و قوشار، "كميجان وئبلاقلاري"نين يييه سي سايين محمد كميجاني طرفيندن قلمه آلينميشدير. محمد كميجاني بو قوشاغي يازما نده نيني بئله آچيقلايير: "كوميجانين تورك ديليني ياشاتماق و قوروماق اوچون، حاجي ريضوان آدلي قوشاغي تورك ديلينده قوشموشام" (برای ابقای زبان ترکی کميجان منظومه ای را تحت عنوان حاج رضوان به زبان ترکی سروده ام).

٥- بو ياپيتين ياراديلماسي تورك و آزربايجان گٶركسٶزونده (ادبيياتيندا) اٶنه ملي بير اولاي ساييلماليدير. اونوتولماماليدير كي حئيدربابايا دا اسين قايناغي اولدوغو دوشونوله ن و يوز ايل بوندان قاباق ١٩٠٠ ده "موصطافا قولو" طرفيندن سٶيله نه ن "آپارما سئل، آماندير" [٤]قوشاغي دا، گينه آزربايجان′ين بوگون مركزي اوستاني آدلانان بٶلگه سينده ياراديلميشدي. بو ياپيت دا داها اٶنجه لري سٶزوموز وئبلاقلار ديزيسينده تانيتيلميشدير.

٦- "قالينجا داغي" (حاجي رضوان) آزربايجان′ين مركزي اوستانيندا كوميجان اورو (شهه ري) قوزئيينده يئرله شه ن بير داغين آديدير. توركجه ده قالينجا، فارس ديلينده فاخته آدلانان قوشدور. بو داغين ياماجلاريندا "حاجي ريضوان" آديندا بير ياتير (مقبره) واردير. حاجي ريضوان ياتيري، بٶلگه خالقي طرفيندن يئگ ائو (قوتسال ياپي، مكان مقدس) قبول ائديليب، گٶروشگه (زييارتگاه) اولاراق قوللانيلير.

٧- آشاغيدا قالينجا داغي قوشاغي، قوشارين اٶزونون ايشله تدييي يئرلي آغيزدا اوخويوجولارا سونولموشدور. آيريجا هر سطرين قاباغيندا ديرناق آراسيندا، طرفيميزدن او سطرين آري (سره) توركجه قارشيليغي وئريلميشيدير.

٨- سايين (حٶرمتلي) قوشارين يازديغي متنده فارس يازيمي (ايملاسي) ايشله ديلميشدير. وئريله ن آري توركجه متين ايسه، سٶزوموز يازيمي اساسيندادير. آچيقلامالارداكي توركجه سٶزلرين آنلامي، يازينين سونوندا بير ديزين (ليست) اولاراق وئريلميشدير.

٩- "گٶروت"، "قالينجا داغي"، "حاجي ريضوان ياتيري"، "ورد دلييي"، "قارقالان ياريلقاني"، "ويستان بولاغي"، "آقايازلاق دره سي" و باشقا بير نئچه يئرآد (توپونيم) حاققيندا قوشارين فارسجا وئردييي قيسسا آچيقلامالار (توضيحات)، طرفيميزدن توركجه يه چئوريله ره ك "گيريش" باشليغي آلتيندا بير آرايا گتيريلميشدير. قوشارين وئردييي اٶته كي آچيقلامالار ايسه، ديب نوت اولاراق وئريلميشدير.

گيريش
(چئويري: مئهران باهاري)

١- گٶروتGörüt (١):
بو گٶروت گئرچه كده اسكي "اطلس مناظر ايران" پيتييينده (كيتابيندا) چاپ ائديلميش بير چيزيم (نقاشي)دير. بو قايناقدا چيزه رين آدي ذيكر اولونماميشدير، آنجاق چيزيم بئله تانيتيلميشدير: كوميجان و داغ زيروه سينده بير باشرااوغلو (ايمامزادا) ياتيري.

٢- قالينجا داغيQalınca Dağı (٢):
حاجي ريضوان كوميجان′ين قوزئينده يئرله شه ن بير داغين آديدير. اسدوللاه اميني به يين تئهران′دا ياشايان كوميجانليلارين ييغينجاغيندا سٶيله دييي سٶزلريندن، سٶيله ديكلرينده رحمتليك شهرييار′ين حئيدربابا داغي حاققينداكي قوشوقلارينا توخونماسي و حاجي ريضوان داغي′ني حئيدربابايا بنزه تمه سيندن سونرا، بو قوشاغي يازمانين قيغيلجيملاري بئينيمده ووردو.

بو داغين كوميجانليلار يانينداكي قونومو، حئيدر بابا داغينين آزربايجان′ين آدليم قوشاري، رحمتليك محممد حوسئين شهرييار يانينداكي قونومونا تايدير. كوميجانليلار، هابئله اورادان كٶچوب باشقا ايلچه لرده يئرله شه ن كوميجانليلارين چوخو، قالينجا داغينين زيروه سينه ديرمانميش، ياماجلاريندا گزينميش و اوندان چوخلو آنيلاري واردير.

٣- حاجي ريضوان ياتيريHacı Rizvan Yatırı (٣):
قالينجا داغينين دوروغوندا، حاجي ريضوان آدلي قوتسال و تانريدان قورخان، چوخ ياخچي و اييي نييتلي بير اره نه (اولياء الله) منسوب ائديله ن بير ياتير واردير. بو ياتير اوزون ايللر كوميجان و چئوره بٶلگه لرين اهاليسي طرفيندن زييارت ائديليبدير. كوميجان و چئوره سينده كي كندلرده خالق آراسينا بو ياتيرين گئييك سوتوندن ياپيلديغي اينانجي يايقيندير. خالق سٶيله نجه لرينه گٶره ياتيرين چئوره سينده سو اولماديغيندان دولايي، اونون ياپيمي اوچون داغ گئييكلرينين سوتو ساغيلاراق پالچيق ياپيلميشدير. بو سٶيله نجه ايكي گئرچه يي اورتايا چيخاردير: گئچميشده بو بٶلگه ده جئيران و گئييين بول اولدوغونو و رحمتليك حاجي ريضوان′ين قوتسالليق و تانريدان قورخارليغيي.

٤- ورد دليييVərd Dəliyi (٤):
قالينجا داغينين سارپ قاياليقلي دوغو يالچينلاريندا، ورد دلييي آديندا، نئچه آغيزلي بير آلچي كٶيولو (غار آهك) واردير. منجه بو ماغارا گئچميشده بٶلگه نين زردوشت دينلي خالقينين استوداني (؟) ايدي.

٥- قارقالان [ياريلقاني]Qarqalan Yarılqanı (٥):
قالينجا داشينين اوجا و قاياليق يالمانلاريندا قارقالان آديندا يوكسه ك بير ياريلقان واردير. قار ياغديغي دٶنه ملرده اسه ن يئل، قاري سوموراراق ياريلقانين ايچينه چكيب اورادا قالايير. بئلجه جه قار، ياي و ايسسي دٶنه نجه لرده (فصللرده) بئله گونه شين چاتماديغي بو ياريلقاندا، بيريوللوق قالارغي اولور. گئچميشده خالق بوراني دوغال و اوركه بير دوندوروجو اولاراق قوللانيب و يايلاردا اورانين قاريندان يارارلانارميش.

٦- ويستان بولاغيVistan Bulağı (٦):
بو بولاق، كوميجان′ين اونلو سوتوختاتي پينارلارينداندير. اوشاقليقدا ال و گٶوده لرينده زيييللري اولانلار، ويستان بولاغيندا يويونوب و بئله جه زيييللري سيلينه ردي.

٧- بوووس يولوBovus Yolu (٧):
وفس، يئرلي ديلده بوووس آدلانان و بٶلگه نين اٶزه كي (مركزي) اولان اونلو بير كندين آديدير. كوميجان- وفس آراسيندا، وفس ياخينليغيندا قالينجا داشي و اونون اونلو گدييي يئرله شير. بو گدييين يولو چوخ دٶنگه لي و بوروقلو ايدي و اورادا ماشين سورمك اولدوقجا چتين و بئلينلي ايدي.

٨- آقايازلاق دره سيAqayazlaq Dərəsi (٨):
كوميجان′ين قوزئيينده يئرله شه ن بير دره نين آديدير.

(٩) بيارجمند اوروBiyarcmənd Uru :
بيارجمند اورو، سئمنان اوستانيندا يئرله شه ن شاهرود ايلچه سي و ميامي اورونا باغليدير. بيارجمند′ين، ايران يئركيپينده اوزون يانلاري اولاران اينجه بير اوچيان بيچيمينده گٶرونه ن، دق بيارجمند آدلي اونلو بير كويري واردير.

(١٠)- ميامي اوروMiyami Uru :
ميامي، شاهرود′ون سكسه ن كيلومئترليك دوغوسوندا، تئهران-مشهد آنا سورله يي اوزه رينده يئرله شميش بير اورون آديدير.

سيزلر ساغ اولون

مدخل

محمد كميجاني

(١)- نقاشي:
اين عکس در واقع يک نقاشی قديمی است که در کتاب اطلس مناظر ايران به چاپ رسيده و در آن منبع نيز به نام رسام اشاره نشده است ولی نام نقاشی را اين گونه نوشته اند: کميجان و مقبره امامزاده ای بر فراز کوه. برای اولين گام آن عکس را به بينندگان تقديم ميکنم:

(٢)- كوه حاجي رضوان:
حاجي رضوان نام كوهي در شمال كميجان است. پس از سخناني كه آقاي اسدالله اميني در گردهمايي كميجانيهاي مقيم تهران ايراد كرده و به اشعار مرحوم شهريار در باره حيدربابا اشاره كرده و حاجي رضوان را بدان تشبيه نمود، جرقه هاي اين شعر بلند در ذهن من شراره زد. کوه حاجی رضوان برای مردم کميجان همان جايگاهی را دارد که کوه حيدربابا برای مرحوم محمدحسين شهريار شاعر نامی آذربايجانی داشت. اغلب مردم کميجان و کسانی که هم اکنون ديگر از آن ديار کوچ کرده و در ساير شهرستانها اقامت گزيده اند بر فراز اين کوه رفته و در دامنه های آن قدم زده اند و از آن کوه خاطراتی دارند.

(٣)- مقبره حاجي رضوان:
بر فراز کوه ( قلينجه داغي) حاجی رضوان مقبره ای است که به فرد مقدس و خداترسی بنام حاجي رضوان كه انسان بسيار خوب و پاك نيت و از اولياء الله بوده منسوب است. در ميان اهالي كميجان و روستاهاي حوالي مشهور است كه مقبره اي كه بر بالاي كوه مذكور قرار دارد با شير آهو ساخته شده است و در باره آن روايت می کنند که چون در کنار آن مقبره آب وجود نداشت لذا برای ساختن گل و درست کردن و احداث آن مقبره از شير آهوان کوهستان دوشيدند و گل درست کردند. اين روايت از دو چيز حکايت می کند: اول وفور آهو و جيران در گذشته های اين ناحيه، دوم تقدس و خداترس بودن مرحوم حاجی رضوان. به هرحال اين مقبره ساليان سال است که بعنوان زيارتگاه اهالی روستاهای کميجان و نواحی تابعه مورد زيارت قرار می گيرد.

(٤)- ورد دليگه:
در دامنه هاي تيز و صخره اي شرقي كوه قلينجه يك غار آهكي با چند دهانه وجود دارد كه به تصور بنده در گذشته هاي دور استودان مردمان زرتشتي ناحيه بوده است و آنرا بنام غار ورد يا ورد دليگه مي نامند.

(٥)- شكاف قارقالان:
در دامنه هاي صخره اي و بلند كوه مذكور شكاف بلندي است كه در زمانهاي بارش برف در اثر وزش باد برف بداخل آن شكاف وارد شده و انبار ميشود ولي چون در فصول گرم و تابستان هيچگاه آفتاب به آن شكاف نمي تابد برف آنجا براي هميشه ماندگار ميشود و بعنوان يكي از يخچالهاي طبيعي و دائمي در قديم مورد استفاده مردم قرار ميگرفت و مردم در تابستانها از برف آن استفاده ميكردند.

(٦)- ويستان بولاغي:
این چشمه از چشمه های مشهور و آب درمانی کمیجان بوده و کسانی که در کودگی دست و بدنشان دارای زگیل بود خود را با آب آن چشمه می شستند و باین ترتیب زگیل هایشان از بین میرفت

(٧) بوووس يولو:
وفس، یک روستای معروف و مرکز بخش است و در زبان محلی بوووس گفته میشود. در حد فاصل کمیجان – وفس و در نزدیکی وفس کوه قلینجه و گردنه معروف آن قراردارد که راه پرپیچ و خم و خطرناکی داشت که رانندگی از آن بسیار سخت بود.

(٨) آقايازلاخ دره سي:
نام دره ای هست در شمال کمیجان

(٩) بيارجمند:
شهر بیارجمند از توابع شهرستان شاهرود در استان سمنان و شهر میامی است و بیارجمند دارای کویر معروفی بنام دق بیارجمند است که در روی نقشه ایران مانند مثلثی باریک با اضلاع دراز نمایانده شده است

(١٠)- ميامي:
میامی شهری است در فاصله 80 کیلومتری شرق شاهرود و بر سر راه جاده اصلی تهران مشهد قرار دارد

سيزلر ساغ اولون

محمد كميجاني

حاجي رضوان [حاجي ريضوان]

اي منيم داغلاروم واقاروم جانوم [ائي منيم داغلاريم، ويقاريم، جانيم]
اي گوزل آق داشله حاجي رضوانوم [ائي گٶزه ل آغ داشلي حاجي ريضوان′يم]
طوفان ويره بيلمز سيزلره تكان [توفان وئره بيلمه ز سيزلره تكان]
بولوتلار ايله ييب باشيندا مكان [بولوتلار ائيله ييب باشيندا مكان]
....

[حاجي ريضوانHacı Rizvan ]
حاجي رضوان

حاجي رضوان جيرانلاري گلنده [حاجي ريضوان جئيرانلارين گله نده]
مقبره ني تورپاخلارون الي انده [ياتيرينين تورپاقلاريني اله يه نده ]
سوت ساقدوروب اونه پالچوخ ادنده [سوت ساغديريب اونو پالچيق ائده نده ]
گوزل اياخلارلا اونه يوغورسون [گٶزه ل آياقلارلا اونو يوغورسون ]
سونرا سنين مقبره ني ياپولسون [سونرا سنين ياتيرين ياپيلسين ]

سيل بولاغه ذيگيللره سيلاندا [قايان بولاغي زيييللري سيله نده]
سولار ويستان بولاغوندان آخاندا [سولار ويستان بولاغيندان آخاندا]
پوينا تره دوره سينده چيخاندا [يارپيز تره سي چئوره سينده چيخاندا]
بيز گلرديك زيارته حاج رضوان [بيز گله رديك گٶروشه حاج ريضوان ]
بيز چيخرديك سياحته حاج رضوان [بيز چيخارديق گزينتييه حاج ريضوان ]

چولده يلميك زاد يريندن چيخاندا [چٶلده يئلميك نمه يئريندن چيخاندا]
توكلوجه داغدا گول ايدن زاماندا [توكلوجه داغدا چيچكله نه ن چاغدا]
توله كچلين ريشه سي دولاندا [توله كچلين كٶكو دولاندا] [٥]
بيز گلرديك زيارته حاج رضوان [بيز گله رديك گٶروشه حاج ريضوان]
بيز چيخرديك سياحته حاج رضوان [بيز چيخارديق گزينتييه حاج ريضوان]

گديگي اوچ بويوك پيچه واريده [گدييين اوچ بٶيوك دٶنگه سي وار ايدي]
او پيچ، دولانماقا چوخ دا دار ايده [او دٶنگه، دولانماغا چوخ دا دار ايدي]
سواره يا پياده نابار ايده [اوراتلي يا يايا دارقينج ايدي] [٦]
بيز گلرديك زيارته حاج رضوان [بيز گله رديك گٶروشه حاج ريضوان]
بيز چيخرديك سياحته حاج رضوان [بيز چيخارديق گزينتييه حاج ريضوان]

ورد دليگه [ورد دليييVərd Dəliyi ]

ورد دليگه هاواسونا گلميشديك [ورد دلييي هاواسينا گلميشديك]
اوني صاف تيز قيه سينه چيخميشديك [اونون دوز، يالمان قاياسينا چيخميشديق]
بير قيه دن سيريليب و دوشموشديك [بير قايادان سييريليب و دوشموشدوق]
اوندان سورا قار قالانه گورموشديك [اوندان سونرا قارقالان′ي گٶرموشدوك ]
چيخيب بير آز اوردا نفس آلموشديك [چيخيب بير آز اوردا سولوق آلميشديق]

قارقالاندا مينلر گوگرچين وارده [قارقالاندا مينلر گٶيه رچين واردي]
اياق آسته خلوار خلوار كووايده [آياق اوسته خالوار خالوار تزه ك ايدي] [٧]
چيخيب اوردان بوووس يولون گوزلرديك [چيخيب اورادان بووس يولونو گٶزله يه رديك]
بير موتورچون گديگه جك ايزلرديك [بير موتورچون گدييه جه ك ايزله رديك]

باخا باخا گيدديم قديم زامانا [باخاباخا گئتديم اسكي چاغا]
عالام ديزه م گيلنن گلميشديك داغا [خالام ؟، تئيزه م گيلنه ن گلميشديك داغا]
اششكلره يوكليييب و مينميشديك [ائششه كلري يوكله ييب و مينميشديك ]
خرره آغاج اياقينده دوشموشدوك داغداغان آغاجي آياغيندا دوشموشدوك] [٨]

ابوالحسن بيزيم چرخه گوتورده [ابيلحسن بيزيم يئل آتيني گٶتوردو]
اونا مينيب بيردن اوزون ايتيرده [اونا مينيب بيردن اٶزون ايتيردي ]
چرخ اليندن چيخده، كوچيه قاشده [يئل آتي اليندن چيخدي، گئچييه قاچدي]
يره دوشده، آغزه قانا بولاشده [يئره دوشدو، آغزي قانا بولاشدي ]

بتول باجي باشوندا چوخ آغلاده [بتول باجي باشيندا چوخ آغلادي ]
بيزه بير جيغيرده، قارقوش ايلده [بيزه بير چيغيردي، قارقيش ائيله دي ]
منيم شانسوم اوزومدن تيزتر گيدر [منيم اوتوموم اٶزومدن يئيين ره ك گئده ر]
كيم منيم دادام جوابونه ويرر؟ [كيم منيم دده مين يانيتيني وئره ر؟]

[يئل آتيYel Atı ]
(دوچرخه)

دوچرخه نين دوشققه سي سيننده [يئل آتينين ؟ سي سيناندا] [٩]
اكبر قارداش گليب اونه گورنده [اكبر قارداش گليب اونو گٶره نده ]
دادام بيزه او تقصيره اولدورار [دده م بيزي او سوچا اٶلدوره ر]
آمما اكبر اوني گيزلين دوزالدار [آنجاق اكبر اونو گيزلين دوزه لده ر ]

دوچرخه ده بيزه داستان اولموشده [يئل آتي دا بيزه سورچك اولموشدو]
ذبيح عزت اونا حيران قالموشده [ذبيح عيززت اونا چاشقين قالميشدي]
اكبر هرگون اونا بير زاد تاخارده [اكبر هر گون اونا بير نمه تاخاردي]
پول دادامي جيبلريندن چيخارده [آقچا دده مين يانجيقلاريندان چيخاردي]

بير گون تزدن دادام چرخه گوتورده [بير گون ائركه ندن دده م يئل آتيني گٶتوردو]
باخده گورده يول گيدميره، اوتورده [باخدي گٶردو يول گئتميري، اٶتوردو ]
اكبر چرخه بيرجه قوفول وورموشده [اكبر يئل آتينا بيرجه ايشگيل وورموشدو]
داد ايلدي، او يوخودان دورموشده [چيغيردي، او يوخودان دورموشدو]

ساره كيليد اكبر داداما ويرده [ساري آچاري، اكبر دده مه وئردي]
دادام قوفله آچده، گنه جيغيرده [دده م قيفيلي آچدي، گنه چيغيردي]
قوفله چرخدن سوكده، قيراقا آتده [قيفيلي يئل آتيندان سٶكدو، قيراغا آتدي]
ويرده منه، ذبيح گيله يوللاتده [وئردي منه، ذبيح گيله يوللاتدي]

ذبيح گيله بير كوچه دن گيچرديم [ذبيح گيله بير گئچيكدن گئچه رديم]
ايكي دانا بويوك ايتدن قورخادوم [ايكي ساني بٶيوك ايتدن قورخاردوم]
بيره مشه مامود قارا ايتيندن [بيري مش مامودون قارا ايتيندن]
بيره عابباس گيلي، داما باخاردوم [بيري عابباس گيلين، داما باخارديم]

من قوفوله عزت گيله آپاردوم [من قيفيلي عيززت گيله آپارديم]
شرم ايليه اونه داليا ورديم [اوتاناراق اونو دالييا ووردوم]
دادام چرخه مينيب كدلره گيدده [دده م يئل آتينا مينيب كندلره گئتدي]
اكبر عزا توتده، قاپونه وورده [اكبر ياس توتدو، قاپيني ووردو]

[دايي اوغلولاريم Dayıoğlularım ]
(پسر دايی هايم)

من و ناصر، حسين اينان مينميشديك [من و ناصير، حوسئين اينه ن مينميشديك]
قارا موتورونان داغا گيدميشديك [قارا موتورونان داغا گئتميشديك]
موتوره حاجي ايپك گيله قويموشديك [موتورو حاجي ايپه ك گيله قويموشدوق]
اوردان يرده بيز ويستانا چيخميشديك [اوردان يئرده بيز ويستان′ا گئتميشديك]

حسين بيردن قيه لردن سيريلده [حوسئين بيردن قايالاردان سييريلدي ]
سيريلدي و ال اياقي قيريلده [سييريلدي و ال آياغي قيريلدي ]
يددي سككيز متير دوشده جيغيرده [يئددي سككيز مئتير دوشدو، چيغيردي ]
داش تورپاغي شيرين ديلده سوگورده [داش تورپاغي سوچون ديلده سٶيوردو]

حسين داغدان دوشده، يولدان قيدديك [حوسئين داغدان دوشدو، يولدان قاييتديق ]
آخسيا آخسيا تكيه يه گلديك [آخسايا آخسايا تكيه يه گلديك ]
گيدديك ياواش ياواش موتور باشونا [گئتديك ياواش ياواش موتور باشينا]
مينديك اوچ تركه له موتور قاشونا [مينديك اوچ تره كه لي موتور قاشينا]

گورديك موتور گازه خراب اولوبده [گٶردوك موتور اوچونو پوزولوبدور]
سيمي قريليب تكيه سسدن دولوبده [تئلي قيريليب، تكيه سسدن دولوبدور]
باخ گور نجه بو امانت قالوبده [باخ گٶر نئجه بو بيروووز قاليبدير]
بيزدن قاباخ باشونا اوشاخ قونوبده [بيزدن قاباق، باشينا اوشاق قونوبدور]

تكيه ده Təkyədə

بيرگون يقيلديك رفيقلر باهارا [بير گون ييغيلديق آرخاداشلار يازا]
هر كس بير وسيله داغا آپارا [هر كس بير آراج داغا آپارا]
يحيي، عطا، ذبيح ميسگر گلميشده [يحيا، عطا، ذبيح پاخيرچي گلميشدي]
بيزيم اكبر مني ده آپارموشده [بيزيم اكبر مني ده آپارميشدي]

ذبيح بير گرامافون گتيرميشده [ذبيح بير قيرامافون گتيرميشدي]
بير ينگه صفحه تهراندان چاتموشده [بير يئنگي پيلاك تئهران′دان چاتميشدي]
شب ميگون، شب ميگون اوخورده ["شب-ي مئيگون"، "شب-ي مئيگون" اوخوردو]
قونشه قيزه بير قاليچه توخورده [قونشو قيزي بير قاليچا توخوردو ]

***

بيزيم عم جان موتور هشتاد آلموشده [بيزيم آباقا جان موتور سكسه ن ؟ آلميشدي] [١٠]
اوغله عبدوللاني دا مينديرميشده [اوغلو عبدوللاني دا مينديرميشدي]
گلدي بيزيم قاپويا ياد ايلده [گلدي بيزيم قاپييا، آندي]
مني ده مينديرده دلشاد ايلده [مني ده مينديردي، سئوينديردي]

دالونا دا بير آغ خورجون آلموشده [دالينا دا بير آغ خورجون آلميشدي ]
ايچينه ده ساره فلاكس قويموشده [ايچينه ده ساري فيلاكس قويموشدو]
گيدديك تكيه ده كولگه ده دوشديك [گئتديك، تكيه ده كٶلگه ده دوشدوك]
گول قيراقوندا بيز چايولار ايشديك [گٶل قيراغيندا بيز چايلار ايچديك ]

سوگود آغاجوني آستوندا اوتديك [سٶيود آغاجينين آستيندا اوتوردوق ]
چاي ايچه رك فلاكسه بيز بوشادديك [چاي ايچه ره ك فيلاكسي بيز بوشالتديق]
گول ايچينده مرغابيلر اوزورده [گٶل ايچينده اٶرده كلر اوزوردو ]
جوجه لرين اوز دالونا دوزورده [بالالاريني اٶز دالينا دوزوردو]

بير گوشه دن كريز سويه گيريرده [بير بوجاقدان آستارخ سويو گيره ردي]
بير قيز اوخورايا سو دولدورورده [بيز قيز اوخوياراق؟ سو دولدوروردو]
ناهار اوچون نومورتا بيشيرميشده [آشار اوچون يومورتا پيشيرميشدي]
كد كره سي اونا قاتوب يميشده [كند كره سي اونا قاتيب يئميشدي ]

نه خوشمزه ناهار اوگون بيز ييديك [نه دادلي آشار او گون بيز يئديك]
اللريز وار اولسون هر كسه ديديك [اللرينيز وار اولسون هر كسه دئديك]

داغا گيدمك Dağa Getmək

باهار، اكين درماقا چوخ قالاندا [ياز، اكين درمه يه چوخ قالاندا]
بير آز ايشلر يونگول اولان زاماندا [بير آز ايشلر يونگول اولان چاغدا ]
كندله هامه اششكلره يوكلرده [كندلي هامي ائششه كلري يوكله ردي]
آروات اوشاقونان داغا گيدرده [آرواد، اوشاغينان داغا گئده ردي ]

مشه نقي دوچرخه سين مينه رده [مشه ناقي يئل آتيني مينه ردي]
يولي انين بويون بيردن گيدرده [يولون انيني، بويونو بيردن گئده ردي]
باش يوخاري يولدا ركاب وورارده [باش يوخاري يولدا باساريق ووراردي]
زنگه چالوب قودوقه هوركودرده [زنگي چاليب، قودوغو هوركوده ردي ]

خرمن سورماق [اٶرتكون ساوورماقÖrtkün Savurmaq ]

اهمن بهمن ده ير نفس چكرده [اهمن-بهمن′ده يئر سولوق آلاردي] [١١]
بيز گيدرديك خرمنه باسدورارديك [بيز گئده رديك اٶرتكونو باسديرارديق] [١٢]
اياقلارديك و دام داشه سورارديك [آياقلارديق و دام داشي سوره رديك] [١٣]
ياي اولاندا اورا اكين توكرديك [ياي اولاندا، اورا اكين تٶكه رديك ]

اكين بيچماخ تامام باشا گلرده [اكين بيچمك بوتون باشا گله ردي]
خرمني تپه سي گوگه گلرده [اٶرتكونون تپه سي گٶيه گله ردي]
بير جوت سغير قونشودان بورج ايلرده [بير قوشا سيغير قونشودان بورج ائيله ردي]
جوته قوشوب خرمنلره سوررده [يووالاغا قوشوب اٶرتكونلري سوره ردي]

بير ور آچوب اوستونه چان قويارديك [بير ور آچيب اوستونه چان قويارديق]
بيز اوشاقلار اوردا چانا مينرديك [بيز اوشاقلار اوردا چانا مينه رديك]
يانونا دا بير خاكانناز آلارديك [يانينا دا بير كول آتان آلارديق]
سغيرلر آغزونا بوخاو وورارديك [سيغيرلار آغزينا بوخاو وورارديق ]

سغير اگر بوغدا ييسه مرگ اولور [سيغير آبارن بوغدا يئسه، اٶلوم اولور]
گيدر چوخ سو ايچر، جوانمرگ اولور [گئده ر چوخ سو ايچه ر، گنجكن اٶلور]
اليميزدا بويوك گووران آلارديك [اليميزه بٶيوك بيزلانقيج آلارديق] [١٤]
بوغدا يين سغيره بيز وورارديك [بوغدا يييه ن سيغيرا بيز وورارديق]

سغيرلره بابام چاندان آچارده [سيغيرلاري آتام چاندان آچاردي]
سووارماقا بيزه گوله يوللارده [سووارماغا بيزي گٶله يوللاردي ]
بيز ده گوله گيديب بالوخ توتارديك [بيز ده گٶله گئديب، باليق توتارديق ]
گج قايديب اوندان كوتك يييرديك [گئج قاييديب، اوندان كٶته ك يييه رديك ]

[ساراب يٶره سي آغيتي Sarab Yörəsi Ağıtı ]
(تعزيه محله سراب)

بيزيم محلله ده شبيه چيخرده [بيزيم يٶره ده اوخشاق چيخاردي]
قيه خانوم يرينه سوپوررده [قاياخانيم يئريني سوپوره ردي]
بيز آغلارديك ، دادام ايمام اولارده [بيز آغلاريدق، دده م باشرا اولاردي]
اكبرآقا، ايمام باشون كسرده [اكبر آقا، باشرانين باشين كسه ردي]

كوچه دن بير گچه شاققه آلاردوم [گئچيكدن بير گئچي بوينوزو آلارديم] [١٥]
اله اكبر دييب حمله ادرديم [آللاه اكبر ديييب يوگوروش ائده رديم]
شيمير كيمي اوشاخلارا قزاردوم [شيمير كيمي اوشاقلارا قيزارديم ]
دادام تكه شيميرلره ووراردوم [دده م تكي، شيميرلره وورارديم ]

قيه ماممد زينب گيريب آغلارده [قايا ماممد زئينب آغلاردي]
مشه رمض حمزه جيگر داغلارده [مشه رمض حمزه باغير داغلاردي]
از بس او گون مشه رمض آغلاده [او گون مشه رمض او دنلي آغلادي كي]
تامام خلخي گوينون اوگون داغلاده [بوتون ائلگونون گٶيلونو او گون داغلاردي ]

گول ايچه شبيه سي [گٶل ايچي اوخشاغي Göl içi Oxşağı]

بير ايككي پي گول ايچينه گيدميشديك [بير ايكي يول گٶل ايچينه گئتميشديك] [١٦]
اولار شبيه لرينه ده باخموشديك [اونلارين اوخشاقلارينا دا باخميشديق]
آمما بيزيم شبيه آيري شبيه ده [آنجاق بيزيم اوخشاق آيري اوخشاق دي]
بيزيم شيمير سسه آيري سسيده [بيزيم شيمير سسي آيري سس ايدي ]

ميرز نبو الله اوردا ايمام اولارده [ميرزه نبوللاه اورادا باشرا اولاردي]
عزت اوللا سسي ميدان دولارده [عيززتوللا سسي، آرالي دولدوراردي]
عل اكبرخان زينب تكي گلرده [عل اكبر خان زئينب تكي گله ردي ]
رباب كيمين اصغريني بلرده [روباب كيمي اصغريني بله ردي ]

ايمام آتا مينيب گوزدن ايترده [باشرا آتا مينيب گٶزدن ايته ردي ]
اونه اصغرينان لشگر گوررده [اونو اصغرينه ن اوردو گٶره ردي]
حرمله آدله بير كافر آتارده [حرمله آدلي بير اٶرتگه ن آتاردي]
بير بويوك اوخ بوغازونا دگرده [بير بٶيوك اوخ، بوغازينا ده يه ردي ]

ايمام آتدان انيب خيمه دالوندا [باشرا آتدان انيب خرگه داليندا]
اصغرينه تورپاقا تاپشورارده [اصغريني تورپاغا تاپشيراردي]
آمما بيزيم شبه آيره شبيه ده [آنجاق بيزيم اوخشاق آيري اوخشاق دي]
عزت اوللا سسه قشنگ سسيده [عيززتوللا سسي، قشنگ سسي ايدي]

خيمه لره اوت ووردولار Çadırlara Ot Vurdular

مسجد قاباقوندا شبيه اولارده [يوكونله ك قاباغيندا اوخشاق اولاردي]
او ميدانچا ملت اينن دولارده [او آرالجيق ائل گونونه ن دولاردي]
بير طرف كيشيلر بير طرف آرواد [بير ياندا كيشيلر، بير يان آرواد]
ايپكعلي دامونا دا چيخرده [ايپه ك علي دامينا دا چيخاردي]

اورتادا بير بويوك خيمه قورولموش [اورتادا بير بٶيوك خرگه قورولموش]
مسجددن ده آغاج منبر گلرده [يوكونله كدن ده آغاج تومسه گله ردي]
دادام ايمام اولوب منبره چيخده [دده م باشرا اولوب، تومسه يه چيخدي]
آمما شيمير گليب خيمه ني يخده [آنجاق شيمير گليب، خرگه ني باشينا ييخدي]

نبوللا دا خيميه اوت وورارده [نبوللا دا خرگه يه اود ووراردي]
تركه الده اوشاخلاره قووارده [تركه الده اوشاقلاري قوواردي]
من ده او زامانلار اوشاق اولاردوم [من ده او چاغلار اوشاق اولارديم]
ايمام خيمه سينده قانا بولاردوم [باشرا خرگه سيني قانا بولارديم]

خيمه لره اوت ووراندا قاچوردوم [خرگه يه اود ووراندا قاچيرديم]
عاشورادا قيچچيم بير داشا توتده [اونجادا قيچيم بير داشا توتولدو]
يخيلديم و هوشدان گيدديم بير آندا [ييخيلديم و باييلديم بير قيرپيمدا]
نبي گليب باشوم اوستونده دورده [نبي گليب باشيم اوستونده دوردو]

ابن سعد بير دسته تركه الينده [ايبن سعد بير توتام تركه الينده]
گليب منيم باشوما هاي وورورده [گليب منيم باشيما هاي ووروردو]
عزيز اصغر منيم دادوما چاتده [سئويملي اصغر منيم هاراييما چاتدي]
يردن قووزاده، يو مسجده گوتده [يئردن قاوزادي و يوكونله يه گٶتوردو]

قيه گوله [قايا گولوQaya Gülü ]

قيه گوله گه لين آتونا ميننده [قايا گولو گلين آتينا مينه نده]
اوشاق اودوم، اونون دالونا مينديم [اوشاق ايديم، اونون دالينا مينديم]
گادومنان دا يحيي گيله گيدرديم [آراسيرا دا يحيا گيله گئده رديم] [١٧]
پنجره ده آق پرده لر گوررديم [آغيزقادا آغ ياشيرقالار گٶره رديم]

قيه گوله پرده لره تيكميشده [قايا گولو ياشيرقالاري تيكميشدي]
اوستونه ده گول باغچاسه توخموشده [اوستونه ده چيچه ك باخچاسي توخوموشدو]
نچه اوشاق دوغده هيچ بير قالماده [نئچه اوشاق دوغدو، هئچ بيري قالمادي]
يحيي اوچون سالوم قالان اولماده [يحيا اوچون ساغلام قالان اولمادي]

يحيي دا بير قز سوماووردان آلده [يحيا دا بير قيز سوماوور′دان آلدي]
گلده قيه گولينن اووده قالده [گلدي قايا گولوينه ن ائوده قالدي]
قيه گوله جاوان جاوان سوقولده [قايا گولو گنج گنج سولدو] [١٨]
بير گيجه ده گوزون باغلاده اولده [بير گئجه ده گٶزونو باغلادي، اٶلدو]

[سنه كچيليكSənəkçilik ]
كوزه گري

قوربان دايه دامنا دوواخ چكرده [قوربان دايي دامينا دوواق چكه ردي]
عم جانوما ده يانونا آلارده [آباقا جانيمي دا يانينا آلاردي]
تزدندن آخشاما دوواخ اوينرده [ائركه ن دن آخشاما دوواق اويناردي] [١٩]
تقي بابام باخارده غور وورارده [تاقي آتام باخاردي، دئيينه ردي]

بيزيم بابام كوزه گرليك ايدرده [بيزيم آتا سنه كچيليك ائده ردي]
كوزه نه بير بويوك اوتاقا يه قرده [سنه يي بير بٶيوك اوتاغا ييغاردي]
اكبر گيديب كوزه لره ده لرده [اكبر گئديب، سنه كلري دله ردي]
بابام دليكلره توتوب گوله رده [آتام دليكلري توتوب، گوله ردي ]

چولمك چاناق دا اوردا دوزه لرده [چٶلمه ك چاناق دا اورادا دوزه له ردي ]
دووله كوزه كولدور قه ييري لرده [قووا، سنه ك، كولدور قاييريلاردي] [٢٠]
هاموسه دوزه ليب آنبار دولاندا [هاميسي دوزه ليب، ييغاق دولاندا]
كوره ده دوزولوب سورا بي شرده [كوره ده دوزولوب، سونرا پيشه ردي]

[قيرخ قيز ساخليسي Qırx Qız Saxlısı ]
(پادگان چهل دختر)

سحر اولوب خوروزلار باينيياندا [دان اولوب خوروز بانلاياندا]
ساخساققانلار گليب ساققوللياندا [ساخساغانلارگليب ساققيللاياندا] [٢١]
نه نه م اونا خيره خبر ديندا [ننه م اونا ايييره ك ساليق دييه نده]
اوغلوم تويوندا بوغارسوق آتاندا [اوغلوم تويوندا باغيرساق آتاندا] [٢٢]

اكبر قارداش چل دوختردن گلنده [اكبر قارداش قيرخ قيزدان گله نده]
الين كت آستوندا دالونا قوياندا [الين آرخاليق آستيندا دالينا اوياندا]
قيزلر اوني بوي بوسولونا باخسون [قيزلار اونون بوي بوخونونا باخسين]
اكبره دي قيزيل ساحاتون تاخسون [اكبره دئي، قيزيل چولازيغين تاخسين]

دادام دامنا قارلاره كوريينده [دده م دامدان قارلاري كوره يه نده ]
من كوچه ده سحردن يوريينده [من گئچيكده داندان يورويه نده]
منه باخوب دامنا تقليد ايديرده [منه باخيب، دامدا يانسيلاياردي]
ابوالمعصيم اونا باخوب گولورده [ابيلمعصيم اونا باخيب گوله ردي]

[قايان تك ياغيشQayan Tək Yağış ]
(باران سيل آسا)

بير گون ناهار ننه م چورك ياپورده [بير گون اٶيله ن ننه م چٶره ك ياپيردي]
تننيردن تاززا چورك چاقادورده [تنديردن آجر چٶره ك چيخارديردي]
بيز ناهارا نومورتا بيشيرميشديك [بيز آشارا يومورتا پيشيرميشديك]
سوفره سالوب هر زاده گتيرميشديك [ترگي ساليب هر نمه يي گتيرميشديك]

اكبر آقا شيمير بيزه گلميش ده [اكبر آقا شيمير بيزه گلميشدي]
او سوفره كناروندا اوتورموشده [او ترگي قيراغيندا اوتورموشدو]
يوخاره چولده بير زمينه وارده [يوخاري چٶلده بير تارلاسي واردي]
زمينه اكماقا شريك تاپورده [تارلاني اكمه يه اورتاق تاپيردي]

بيردن بولوت گلدي و شاققوللاده [بيردن بولوت گلدي و شاقييلدادي]
منيم كوچوك زهره مه ده پاتلاده [منيم كيچيك اٶدومو ده پاتلاتدي]
بير ياقوش باشلاده سيللر كيمي ده [بير ياغيش باشلادي، قايانلار كيمي ايدي]
انگار دامنان داشدان سيللر آخورده [سانكي دامدان داشدان قايانلار آخيردي]

بيز ناهاري ياروسونه ييميشديك [بيز ايكيندي آشين ياريسيني يئميشديك]
اكبرآقايه دا بويور ديميشديك [اكبر آقايا دا بويور دئميشديك]
بير تيكه ده اكبرآقا ييمه ده [بير تيكه ده اكبر آقا يئمه دي]
بير كلمه ده من ييميرم ديمه ده [بير دئگي ده من يئميره م دئمه دي]

كوچه دن بير نفر بيردن چاقورده [گئچيكدن بير نفر بيردن چاغيردي]
محكم بيزيم قاپون چالده، باقورده [برك بيزيم قاپيني چالدي، باغيردي ]
اوي موسه ييب سيل كوچه لره آلده [اوي موسه ييب، قايان گئچيكلري آلدي]
تيز يتيشي سو اوويزه يقيلده [ترك يئتيشين، سو ائويزه ييغيلدي ]

دورديك قاچديك بيله كولنگه گوتديك [دوردوق قاچديق، بئلي، كولونگو گٶتوردوك ]
حاصار قاپسوندا بير بويوك آرخ آچديك [هٶرو قاپيسيندا بير بٶيوك آرخ آچديق]
قازديك، تورپاخلاره بير يانا توكديك [قازديق، تورپاقلاري بير يانا تٶكدوك ]
سيل قاباقون تورپاغونان باغلاديك [قايان قاباغيني تورپاغينان باغلاديق ]

[خودابخشي قايانيXudabəxşi Qayanı ]
سيل خدابخشي

ننه م هنوز ايواندا اوتورورده [ننه م هله آيازليقدا اوتوروردو]
بيزيم اوچون تاززا چورك ياپورده [بيزيم اوچون آجر چٶره ك ياپيردي]
قاچچا قاچچا گيدديم باباملار گيله [قاچا قاچا گئتديم آتاملار گيله ]
باخام گورم اورا سيل زاد گلميه [باخام گٶره م اورا قايان نمه گلمه يه]

او كوچه ده بير دانا سيلگا وارده [او گئچيكده بير ساني قايانلاق وار ايدي] [٢٣]
اگرچه سيل يوله اولاردا دارده [گرچي قايان يولو اولاردا دار ايدي]
حاجه راضا باغ دووارون چكميشده [حاجي ريضا يئميشلييينه قاناسيني چكميشدي]
دووار چكوب سيل يولونه توتموشده [قانا چكيب، قايان يولونو توتموشدو]

سيل گلميشده اوز يولونه آچموشده [قايان گلميشدي، اٶز يولونو آچميشدي ]
خولبون خراب اولوب دووار يخميشده [سواولوغو داغيليب، قاناني ييخيلميشدي] [٢٤]
سو نادعلي دووارونا دايانده [سو نادعلي قاناسينا داياندي]
سو مند اولده، يوخاريا قووزانده [سو بند اولدو، يوخارييا قاوزاندي]

بير مدتي دووار داوام گتيرده [بير سوره قانا ديره ندي]
سورا سو اوني گوجونه بيتيرده [سونرا سو اونون گوجونو بيتيردي ]
دوواره سو آلده اله اوستونه [قاناني سو آلدي، الي اوستونه]
يريندن قووزاده، يره ياتودده [يئريندن قاوزادي، يئره ياتيرتدي ]

اوردان چيخديك، داما يوخاره گيدديك [اورادان چيخديق، داما يوخاري گئتديك ]
خدابخشه محله سينه گورديك [خودابخشي يٶره سيني گٶردوك]
اوردا سويي يولون تنگ ايتميشديلر [اوردا سويون يولونو دار ائتميشديلر]
هاردا بيله بويوك سيل گورموشدولر [هاردا بئله بٶيوك قايان گٶرموشدولر]

سو قاييديب اولرينه گيريبده [سو قاييديب ائولرينه گيريبدير ]
خدابخشه معله سينه يخيبده [خودابخشي يٶره سيني ييخيبدير]
بيرامعلي طووله سينه سو گيرده [بايرامعلي آخيرينا سو گيردي]
نچه دانا قويون قوزون اولدورده [نئچه ساني قويون قوزونو اٶلدوردو ]

كلب حسني دووارلارونه يخده [كلب حسنين هٶرگونلريني ييخدي]
اطاقلارا گيرده، حاصاردان چيخده [اوتاقلارا گيردي، هٶرودن چيخدي]
هر يره پالچوخلاره دولدورموشده [هر يئره پالچيقلاري دولدورموشدو ]
سيل گيدميشده، اورا ويران اولموشده [قايان گئتميشدي، اورا ييخينتي اولموشدو]

آروات اوشاق ناراحت آغليورده [آرواد اوشاق، دارقينج آغلاييردي]
اللر آچوب يوخاره قارقوشورده [اللر آچيب، يوخاري قارقيشيردي ]
بيزيم تافاقوموز نطر داغولده [بيزيم توفاقيميز نه تهه ر داغيلدي]
باخ گور قويونلاروم نطر بوغولده [باخ گٶر قويونلاريم نه تهه ر بوغولدو]

اوچ دانا بوغولموش قويون گوروردوم [اوچ ساني بوغولموش قويون گٶروردوم ]
بيريني بوينوندا مونجوخ سايوردوم [بيرينين بوينوندا مينجيق ساييرديم ]
بو مونجوخله قويون قوربان ماليده [بو ميجيقلي قويون، آداق مالييدي ]
سيل آي ناماز، قوربانه ده بوغوبده [قايان آنلاماز، آداغي دا بوغوبدور]

سيل ياغوشي توتليگينه باشلاده [قايان ياغيشي يئيينلييينه ن باشلادي] [٢٥]
آقايازلاخ دره سيندن داشلاده [آغ آيازلاق دره سينده داشلاندي]
آمما او خولبونه توتانا لهنت [آنجاق او سواولوغونو توتانا قارقيش] [٢٦]
سيل يولونا دووار چكه نه لهنت [سئل يولونا قانا چكه نه قارقيش]

[كوله اودگونوKülə Odgünü ]
كوله چارشانبا

من ايستيرم بوردا بير پايا قويام [من ايستيره م بورادا بير داياناق قويام]
توركون شعرين درريسينه من سويام [توركون قوشوغونون دريسيني من سويام]
بوغارسوقون ال دوورونه چولييام [باغيرساغيني ال چئوره سينه چولغايام] [٢٧]
پوف دنگينه پوفليم و دوليام [پوف دنگيني ؟ پوفله يه م و دولدورام] [٢٨]

كوله چارشانبادا داما چيخارديك [كوله اودگونونده داما چيخارديق]
اوچ دورد كومما چوب چيلككه قويارديك [اوچ دٶرد كوما چٶپ چيله ك ؟ قويارديق] [٢٩]
بير دامجه نفت سپرديك اوت وورارديك [بير دامجي يئرياغي سپه رديك، اود وورارديق]
اوتلار اوستوندن بير بير آتتولارديك [اودلار اوستوندن بير بير آتلايارديق ]

دادام ديير بو ايشلر جايز دگيل [دده م دييير بو ايشلر تابقين دئييل ]
بيزنده اونا بو سنت ده، ديرديك [بيز ده اونا بو گله نه كدير ديييرديك ]
ننه م اته گينده فرخه گتيرده [ننه م اته يينده فرخي؟ گتيردي] [٣٠]
چنگه چنگه قارا فرخه يي يرديك [توتام توتام قارا فرخي ؟ يييه رديك]

مامود بولاغيMamud Bulağı

مامود بولاغي دره سه هارداده؟ [مامود بولاغي دره سي هاردادير ]
قوش دره ني بو يان كنارون داده [قوش دره نين بو يان قيراغيندادير ]
قوش دره دن بير سو گلر بير ورگه [قوش دره سيندن بير سو گله ر بير ورگه ] [٣١]
سو آچارلار رعيتچيلر گوللره [سو آچارلار ايرقاتلار گٶللره ]

دگيرمان دره سيندن سيل چوخ گلر [ده ييرمان دره سيندن قايان چوخ گله ر ]
گوللري آرخونه اوردا سينديرر [گٶللرين آرخيني اورادا سينديرار]
سيلاب گليب گيچر گيدر يولونا [قايانسو گليب گئچه ر، گئده ر يولونا]
گللر آرخونا شين ماسا دولدورار [گٶللر آرخينا قوم، قايير دولدورار]

باراتعلي داما چيخر جار چكر [باراتعلي داما چيخار، جار چكه ر ]
آهاي ملت قوش دره دن سو گلر [آهاي ائلگون، قوش دره دن سو گله ر ]
هركس بير بيل آلار بير دسمال چورك [هر كس بير بئل آلار، بير ياغليق چٶره ك]
رعيت يقيلر قوش درييه گيدر [ايرقات ييغيلار، قوش دره يه گئده ر]

مامود بولاغوني يدده دره سي [مامود بولاغينين يئددي دره سي ]
گوگرچيني، ككليگي و فره سي [گٶيه رچيني، ككلييي و فره سي ]
چيمنلر ايچينده پوينا تره سي [چمنلر ايچينده يارپيز تره سي]
چومچه قاشوق قوباغاني ببه سي [چٶمچه قاشيق قورباغانين ببه سي ]

من و نورددين و عبدوللا گيدديك [من و نورددين و عبدوللا گئتديك]
بابام چاقورورده، بيزده ايشيدديك [آتام چاغيردي، بيز ده ائشيتديك]
اينكلره چيمندلرده بوراخديك [اينه كلري چمنلرده بيراخديق]
ياواش ياواش بايورلارا چيخيرديك [ياواش ياواش باييرلارا چيخيرديق ]

اوگون بير الوان چاناخ تاموشديك [او گون بير آلاجا چاناق تاپميشديق]
عتيقه بير چاناخ گمان ايتميشديك [بايري بير چاناق سانميشديق]
آستوندا بير دانا ايلان ياتموشده [آستيندا بير ساني ايلان ياتميشدي ]
ايلانا باخ بيز چوخ اوندان قورخموشديك [ايلانا باخ، بيز چوخ اوندان قورخموشدوق ]

بير داش گتدديك، چاناق اوستونه وورديك [بير داش گتيرديك، چاناق اوستونه ووردوق ]
گمان ايتديك او ايلانه اولدورديك [سانديق او ايلاني اٶلدوردوك]
داش وورديك و او چاناقه سيموشده [داش ووردوق و او چاناق سينميشدي]
ديمه او لانجون توسباقا قالموشده [دئمه او ؟ توسباغا قالميشدي] [٣٢]

او زامانلار بيز لاك پشته سوومزديك [او چاغلار بيز توسباغاني سئومه زديك] [٣٣]
بير داش وورديك لاك كونه ده سينديرديك [بير داش ووردوق قينيني دا سينديرديق]

[كيكيرگه ييغماKikirgə Yığma ]
كتيرا چيني

گونلر بوغازون تيغ وورموشدولار [گوه نلر بوغازيني اولگوجله ميشديلر] [٣٤]
چيخن كتيراسونه بيز يغيرديك [چيخان كيكيرگه سيني بيز ييغارديق]
يغيلن كتيرالاره او گون بيز [ييغان كيكيرگه لري او گون بيز]
كوينكلريميز جيبينه توكورديك [كٶينه كلريميزين يانجيغينا تٶكوردوك]

بسكه گزديك دولانديك سوسوز اولديك [او دنلي گزديك دولانديق سوسوز اولدوق]
اگيليب آرخلاردان بوز سو ايچيرديك [اه ييليب آرخلاردان بوز سو ايچيرديك ]
بيز بيلمه دن كتيراني توكورديك [بيز بيلمه دن كيكيرگه ني تٶكوردوك]
تامام كيتيرالاره بيز ايتيرديك [بوتون كيكيرگه لري بيز ايتيرديك]

بابام تقي يانونا بيز قاييدديك [آتام تاقي يانينا بيز قاييتديق]
اينكلره چيمنلردن يغيرديك [اينه كلري چمنلردن ييغيرديق]
بابام اوردا اوت و علف دريرده [آتام اورادا اوت و يونجا دريردي]
بيز گورنده سكينه دن اوخورده [بيزي گٶره نده سكينه دن اوخوردو]

اي عموجان من سوسوزام ديييرده [ائي آباقا جان، من سوسوزام ديييردي]
اي عموجان سو ايسته رم اوخورده [ائي آباقا جان، سو ايسته ره م اوخوردو]
اوراخچا الينده يونجا بيچيرده [اوراخچا الينده يونجا بيچيردي ]
اي عموجان من العطش ديييرده [ائي آباق جان، من العطش ديييردي]

[١٣٨٣يئني ايلينين او قارلي گئجه سي1383 Yeni İlinin O Qarlı Gecəsi ]
(آن شب برفی سال نو ۱۳۸۳)

ينگه ايلي باهاروندان بلليده [يئنگي ايل يازيندان بلليدير ]
بوردان اورا گادومونان الليده [بورادان اورا اللي آدديم ايدي] [٣٥]
قار گليب بير ميزان كورك بويوندا [قار گليب ايريمله بير كوره ك بويوندا] [٣٦]
قاري بويه متره گلسه الليده [قارين بويو، مئتره گلسه اللييدي]

هاوا بو بيرام چوخ قاروشوخ اولوب [تنه ك بو بايرام چوخ قاريشيق اولوب]
مسافر زاد چوخلار يولا چيخمايوب [يولچو نمه چوخلاري يولا چيخماييب]
بير ده كه بيرام موحرم قاروشوب [بير ده بايرام محررم قاريشيب]
مسافرلر هركس اووونده قالوب [يولچولار هامي ائوينده قاليب]

بيز گلن گيجه چوخ سخت قار گليرده [بيز گله ن گئجه چوخ آغير قار گليردي]
فيريللانورده جاده يه سپيرده [فيريللانيردي، سورله يه سپيردي]
يوله تامام توتوب يول گورسنميرده [يولو بوتون توتوب، يول گٶرسه نميردي]
جعده نم نم او قاردا گيزله نيرده [سورله ك ياواش ياواش او قاردا گيزله نيردي] [٣٧]

بيز قورخا قورخا او گيجه يول گلديك [بيز قورخا قورخا او گئجه يول گلديك]
ياواش ياواش ايمام پيچين دولانديك [ياواش ياواش ايمام بوروغون دولانديق]
سوماووردا يول كاملن ايتميشده [سوماووردا يول بوسبوتون ايتميشدي]
قار الينده هركس اووونه گيتميشده [قار اليندن هامي ائوينه گئتميشدي]

اوردان گيچديك فضل آبادا چاتاندا [اورادان گئچديك، فضل اووايا چاتاندا]
قار سپيرده داغدان او كد باتاندا [قار سپيردي داغدان، او كند ياتاندا؟] [٣٨]
بير اتوبوس روبرودان گليرده [بير اوتوبوس قانشاردان گليردي]
گلده گيچده قالدان اوني ايزيده [گلدي، گئچدي، قالان اونون ايزييدي]

بو اوچونجي دفعه يده قاردا قالديك [بو اوچونجو يولدو، قاردا قالديق]
ياواش ياواش بو قاره دا آتلاتديك [ياواش ياواش بو قاري دا آتلاتديق]
بير گيجه سي چهل دختردن گيچيرديك [بير گئجه سي قيرخ قيزدان گئچيرديك]
كرد كوي شهرينده تويا گيديرديك [كوردكوي اوروندا تويا گئديرديك]

بير گيجه ده سمناندا اولان ايللر [بير گئجه ده سيمناندا اولان ايللر]
همكارونان بيارجمنددن گليرديك [ايشدشينه ن بيارجمند´دن گليرديك]
من سوروردم لندرووره مينيرديك [من سوروردوم، لندرووئره مينيرديك]
گيجه ميامي شهرينده قالورديك [گئجه ؟ اوروندا قاليرديق] [٣٩]

هاوا قيشده چوخ متلاطم اولار [تنه ك قيشدا ؟ چوخ اولار]
بي احتياطليك آداما زار گلر [ساخينيمسيزليق يالينيغا ؟ گله ر]
اجل هر يايدا يا هر قيشده گلسه [اٶلوم هر يايدا، هر قيشدا گلسه]
دونيا او گون آدام اوچون دار گلر [دونيا او گون يالينيق اوچون دار گله ر]

[مش قايا مممدين ناغيللاريMəş Qaya Məmmədin Nağılları ]
(قصه های مش قيه محمد)

گيدديم گوردوم قيه ماممد اولوبده [گئتديم گٶردوم قايا مممد اٶلوبدور]
اوغلی قيزی اونا عزا توتوبده [اوغلو قيزي اونا ياس توتوبدور]
جعفر اصغر قارا كوينك گيريبده [جعفر، اصغر قارا كٶينه ك گيييبدير]
آللاه حتمن اونا رحمت ايدوبده [تانري اونو بات سويورقاييبدير]

قيش گيجه سي مش قي ماممد گلرده [قيش گئجه سي مش قايا ماممد گله ردي]
بيزه گول ماممد نقيلين دييرده: [بيزه گول ماممد ناغيلين دييه ردي]
قيرخ شاهزاده پاداشاها گيدرده [قيرخ تيگين، خاقانا گئديردي]
شاه بابالاروندان اذين آلارده [خاقان آتالاريندان تابقي آلاردي]

شاه بابا وصيتلريندن سورا [خاقان آتا توتروقلاريندان سورا]
شاهزاده لر شهرلريندن چيخرده [تيگينلر اورلاريندان چيخيردي]
آت قوودوروب داغه داشه گزيبلر [آت قوودوروب، داغي داشي گزيبلر]
گيجه كوينه دگيرماندا قالارده [گئجه اسكي ده ييرماندا قالاردي]

هامه خسته بير كس نگهبان اولسون [هامي يورقون، بير كيمسه قوروقچو اولسون]
پشك آتاندا گول ماممده دوشرده [پوشك آتاندا گول ماممده دوشه ردي]
هامه خسته شامون ييييب ياتارده [هامي يورقون، آجيتماسيني يييب، ياتاردي]
يوخودا يدده پادشاه گوررده [يوخودا يئددي خاقان گٶره ردي]

گول ماممد كوچوك بارماغون كسرده [گول ماممد كيچيك بارماغين كسه ردي]
كسيك بارماقونه دا دوز سپرده [كسيك بارماغينا دا دوز سپه ردي]
تا بارماقه ياراسه سيزيللاسون [بارماق ياراسي سيزيللاسين دييه]
اوياق قالسون يوخلاماسون خطرده [اوياق قالسين، يوخلاماسين بئلينده]

بيردن بير سس قولاقونا چاتاندا [بيردن بير سس قولاغينا چاتاندا ]
گول ماممد بير داش دالونا گيررده [گول ماممد بير داش دالينا گيره ردي]
او سس ياواش ياواش يووخلاشارده [او سس ياواش ياواش ياووقلاشاردي ]
بير ديو گليب دگيرماندا انه رده [بير دئو گليب ده ييرماندا انه ردي ]

ديو دور و پرينه ميزان باخارده [دئو چئوره سينه ايريمله باخاردي] [٤٠]
ياتان شاهزاده لره ديو گوررده [ياتان تيگينلري دئو گٶره ردي]
گوينوندن بير خطرله ايش گيچمه ميش [گٶنلوندن بير بئلينلي ايش گئچمه ميش]
گول ماممد اونون باشونه كسرده [گول ماممد اونون باشيني كسه ردي]

گل محمد ۲

قارداشلار هاموسه يوخودا قالده [قارداشلار هاميسي يوخودا قالدي]
گول ماممد آتونا مينيب گيدرده [گول ماممد آتينا مينيب گئده ردي]
بير شهره چاتوب و شهره گزرده [بير اورا چاتيب و اورو گزه ردي]
قارره ننه قاپسوندا آتدان انه رده [قاري ننه قاپيسيندا آتدان انه ردي ]

قرره ننه بير قازان پولاو قويوب [قاري ننه بير قازان پيلاو قويوب ]
ديولر گليب قازان قازان يييرده [دئولر گليب قازان قازان يييه ردي ]
گول ماممد قارانلوخدا گيزله نرده [گول ماممد قارانليقدا گيزله نه ردي]
ديو قرره يه بيله بيله دييرده [دئو قارييا بئله بئله دييه ردي:]

قرره ننه، آدام آدام اينسه گليره [قاري ننه، آدام آدام اينسه گليري]
قرره ننه ، ياغلي بادام اينسه گليره [قاري ننه، ياغلي بادام اينسه گليري]
آدام هاردا، بادام هاردا، شامي يي [آدام هاردا، بادام هاردا، آجيتماني يئ]
ياغ توكولوب اوتا، قرره دييرده [ياغ تٶكولوب اودا، قاري دييه ردي]

قرره ننه بير تولوخ شربت ويريب [قاري ننه بير تولوق ايچيرتي وئريب]
ديو توخ اولوب دوروب اوودن گيدرده [دئو توخ اولوب، دوروب ائودن گئده ردي ]
سورا گول ماممد قرره دن اذن آلوب [سونرا گول ماممد قاريدان تابقي آليب]
گجه چيخيب او شهر ايچين گزرده [گئجه چيخيب او اور ايچيني گزه ردي]

گل محمد ۳

بير پادشاه قصره بويوك قصريميش [بير خاقان سارايي، بٶيوك بير سارايميش]
كنگره له اوجا دووار چيخيرده [كنگره لي اوجا هٶرگون چيخاردي]
قصر ايچينده اللي اطاق سالوبلار [ساراي ايچينده اللي اوتاق ساليبلار]
هر اطاقدا شازدا خانوم ياتورده [هر اوتاقدا تريم خانيم ياتيردي]

شازدا خانوملار يوخودا ياتوبلار [تريم خانيملار يوخودا ياتيبلار]
هر بيريني يانوندا ديب گوررده [هر بيرينين يانيندا دئو گٶره ردي]
قيرخينجي اطاقدا بير قيز ياتوبده [قيرخينجي اوتاقدا بير قيز ياتيبدير ]
آيا چيخمه من چيخيرم دييرده [آيا چيخما، من چيخيرام ديييردي ]

اونون يانوندا دا بير ديو ياتموشده [اونون يانيندا دا بير دئو ياتميشدي]
گيديب ديوي باش قولاقون كسرده [گئديب دئوين باش قولاغيني كسه ردي]
باش قولاقه دستمالونا باغليوب [باش قولاغي يايليغينا باغلاييب]
باغچادا گول بوتا ديبينه قويورده [باخچادا چيچه ك بوتا ديبينه قوياردي]

بير ده قيزه باخوب جماله گوروب [بيرده قيزي باخيب، گٶركو گٶروب]
عاشق اولوب انگشترين آلارده [وورقون اولوب، اوزويونو آلاردي]
اوردان چيخيب قصريده ترك ايدنده [اورادان چيخيب، سارايي ترك ائده نده]
انگشتري بارماقونا تاخارده [اوزويو بارماقينا تاخاردي]

گول ماممد بو ايشلره تامام ايديب [گول ماممد بو ايشلري بيتيريب]
قصردن چيخيب اوز آتونا مينه رده [سارايدان چيخيب اٶز آتينا مينه ردي]
آته يورقا سوروب يولا دوشه رده [آتي يورقا سوروب يولا دوشه ردي ]
قارداشلاره ياتان يره گيدرده [قارداشلاري ياتان يئره گئده ردي ]

اوردا گيريب بير ياتاقدا ياتارده [اوردا گيريب بير ياتاقدا ياتاردي ]
اوزون آغور بير يوخويا وورارده [اٶزون آغير بير يوخويا ووراردي]
بويوك قارداش يوخودان اوياناندا [بٶيوك قارداش يوخودان اوياناندا ]
گليب گول ماممده تپيك وورارده [گليب گول ماممده تپيك ووراردي]

گول محمد ۴

صاباح خوروز دوراندا باينياندا [ائرته خوروز دوراندا، بانلاياندا]
قصر اوضاعسي بير بيرينه دگرده [ساراي دورومو بير بيرينه ده يه ردي]
سر و صدا اطاقلاره دولدوروب [هاي كوي اوتاقلاري دولدوروب]
كوچوك خانوم تز يوخودان دورارده [كيچيك خانيم چابوق يوخودان دوراردي]

باخوب هر زاد بيربيرنه وورولموش [باخيب هر نمه بيربيرينه وورولموش]
ديوي باشه كسيليب اولدورلموش [دئوين باشي كسيليب، اٶلدورولموش ]
الينه باخوب منيم اوزوگيم هاردا ؟ [الينه باخيب، منيم اوزويوم هاردا ]
بارماقوني بوش يرني گوررده [بارماغينين بوش يئريني گٶره ردي ]

نگهبانلار دوروب تعجب ايدر [قوروقچولار دوروب شاشيرار]
ايتلر هاني؟ ايتلر هارداده؟ دير [ايتلر هاني؟ ايتلر هاردا؟ دييه ر ]
كيم بو پلوان؟ ديولره اولدوروبده [كيم بو باهادير، دئولري اٶلدوروبدور ]
بيزه بير زحمتدن راحت ايدوبده [بيزي بير چيله دن قورتاريبدير]

شايد اورغه گليب قصره گيريبده [ارينج اوغرو گليب سارايا گيريبدير]
خبرلر حضرت شاها گيدرده [ساليقلار خاقان ائديزينه گئده ردي]
گه زي، گوري، كيم ديولره اولدوروب؟ [گزين، گٶرون كيم دئولري اٶلدوروب؟ ]
شاه وزيره، وزير وكيله، دييرده [خاقان باخانا، باخان تويقونا دييه ردي]

[گنه ل دويورو و قورخماز ايگيدي آختارماGənəl Duyuru Və Qorxmaz İgidi Axtarma ]
(اعلان عمومی و جستجوی جوان شجاع)

باراتعلي ميداندا جار چكرده [باراتعلي آرالدا جار چكه ردي]
بو خبره اوجا سسله سسلرده [بو ساليغي اوجا سسله سسله ردي]
هركس گلسه ديسه ديوه اولدوروب [هر كس گلسه، دئسه دئوي اٶلدوروب]
شاه قيزينه او جوانا ويررده [خاقان قيزيني او گنجه وئره ردي]

قيزلري ايستين جوانلار گلده [قيزلاري ايسته يه ن گنجلر گلدي ]
هر كس من اولدوردوم ديوه دييرده [هر كس من اٶلدوردوم دئوي ديييردي]
شاه و وزير هر كسه كه اينانماز ! [خاقان و باخان هركسه اينانماز كي]
جاوانلاردان بير نيشانا ايسته رده [گنجلردن بير بلگي ايسته ردي]

ايتلره كيم ديسين نطر اولدورب؟ [ايتلري كيم دئسين نه تهه ر اٶلدوروب؟]
ديولري باش قولاقون كيم آپارده ؟ [دئولرين باش قولاغيني كيم آپاردي؟]
كوچوك خانوم انگشتره يوخ اولموش [كيچيك خانيمين اوزويو يوخ اولموش]
هارا گيديب اوزوك ؟ كيملر گوتورده ؟ [هارا گئديب اوزوك، كيملر گٶتوردو؟]

[قيرخ قارداشين اولايي اٶرگه نمه لريQırx Qardaşın Olayı Örgənmələri ]
(آگاهی ۴۰ برادر از ماجرا)

قيرخ قارداشلار دوروب شهره گيرنده [قيرخ قارداشلار دوروب اورا گيره نده]
بو خبردن چوخ تعجب ايدرده [بو ساليقدان چوخ شاشيراردي]
اولار بير بيردن هاي سئوال ايديرلر [اونلار بير بيريندن هئي سورارديلار]
كيم بو جوان؟ نطر بو ايش اولارده؟ [كيم بو گنج؟ بو ايش نه چئشيت اولاردي؟]

بير نگهبان اونلار قاباقون كسده [بير قوروقچو اونلارين قاباغيني كسدي]
دورون دورون بو گون بو شهرده سسده [دورون دورون، بوگون بو اوردا سسدير]
هارادان گلميشيز؟ بوردا نه ايشيز وار؟ [هارادان گلميشيز، بورادا نه ايشيز وار؟]
بو شهره ايچينده گور نه غوغا وارده ! [بو اور ايچينده گٶر نه غووغا واردير]

[سورقولاما و قيزا ائلچي گئتمهSorqulama Və Elçi Getmə ]
(بازپرسی و خواستگاری)

قيرخ قارداشيك، شهرميزدن گلميشيك [قيرخ قارداشيق، اوروموزدان گلميشيك]
گلين تاپماخ توي ايتماقا گلميشيك [گلين تاپماق، توي ائتمه يه گلميشيك]
بوگون تاززا بيز بوشهره گيرميشيك [بوگون يئنيجه بو اورا گيرميشيك]
گلماقدان اونجه بيز خبر ورميشيك [گلمكدن اٶنجه بيز ساليق وئرميشديك]

گول ماممد گلدي پادشاه قاپسونا [گول ماممد گلدي خاقان قاپيسينا]
ديده وزير گلسين زحمت ايدرده [دئدي باخان گلسين، ]
من گلميشديم شازده خانومه گورم [من گلميشديم تريم خانيمي گٶره م]
قارداشلارومي باش تاجونه گورم [قارداشلاريمين باش ؟ گٶره م]

دونن گيجه من قرره گيلده قالدوم [دونه ن گئجه من قاري گيلده قالديم]
يوخلامادوم او واخ قالدوم اوياندوم [يوخلاماديم، ؟ قالديم، گلديم]
قرره منه شاهدان حكايت ايتده [قاري منه خاقاندان حيكايت ائتدي]
قيرخ گوزل قيزيندن روايت ايتده [قيرخ گٶزه ل قيزدان روايت ائتدي]

من ده گيتديم ديولر باشونه كسديم [من ده گئتديم دئولرين باشيني كسديم]
اولار باشونا طوفان كيمي اسديم [اونلارين باشينا بوران كيمي اسديم]
ايندي اگر حضرت اجازه ويرسه [ايندي آبارن حضرت تابقي وئرسه]
قيزلريني هاموسونه ايسته ديم. [قيزلارينين هاميسيني ايسته ديم]

[اولو باخانين ائلچييه يانيتيUlu Baxanın Elçiyə Yanıtı ]
پاسخ وزير اعظم به خواستگاري

وزير ديده ياواش جوان صبر ايله [باخان دئدي ياواش گنج، دٶز]
نشانه وير، قانع ايله، بعد بيله [بلگي وئر، ايقناع ائت، سونرا بئله] [٤١]
اوندان سورا باخك گورك ايشلره [اوندان سونرا باخاق، گٶره ك ايشلره]
توي تاماشا سوزه گلسين ديشلره [توي تاماشا سٶزو گلسين ديشلره]

[گول ماممد′ين بلگيلري و بلگه سونوموGül Mamedin Bəlgiləri Və Bəlgə Sunumu ]
نشانه های گل محمد و ارائه مدرك

گول ماممد سول الين قاباخدا توتده [گول ماممد سول اليني قاباقدا توتدو]
بارماقوندان او اوزوگه چاقاتده [بارماغيندان او اوزويو چيخارتدي]
ديده گيدي قصرده گول باغچادا [دئدي، گئتدي سارايدا چيچه ك باخچادا]
دستمالده كه باش قولاخلاره گتده [يايليقداكي باش قولاقلاري گتيردي]

دووار اوستوندن آتلادوم دون گيجه [هٶرگون اوستوندن آتلاديم دون گئجه]
ايتلره بيهوش ايلديم دون گيجه [ايتلري باييلتديم دون گئجه]
تامام اطاقلاري گزديم دون گيجه [بوتون اوتاقلاري گزديم دون گئجه]
ديولره ده من اولدوردوم دون گيجه [دئولري ده من اٶلدوردوم دون گئجه]

[خاقانجا سٶز و توي شٶله نيXaqanca Söz Və Toy Şöləni ]
حرف شاهانه و مراسم عروسی

وقتيكه سوز اوز يرينه يتيشده [سٶز اٶز يئرينه يئتيشدييينده]
شاه و وزير اوز سوزونه ديميشده [خاقان و باخان اٶز سٶزونو دئميشدي]
قديم زمان شاه سوزه شاه سوزيده [اسكي چاغلاردا خاقان سٶزو، خاقان سٶزويدو]
توي تاماشا توتان شاهلار قيزيده [توي تاماشا توتان خاقانلار قيزييدي]

ييييرده و ايچرده ، مرادونا يتيرده [يئديرتدي و ايچيرتدي، ديله يينه يئتيردي]
قارداشلار قصره گيريب ، سوگولوسون تاپورده [قارداشلار سارايا گيريب، سئوگيليسيني تاپيردي]
شاهدان فرمان يتيشده ، يددي گون توي توتولده [خاقاندان يارليق يئتيشدي، يئددي گون توي توتولدو]
خلق تامام جشن توتدولار، ساز و دوگول چالونده [بوتون خالق، سور توتدولار، قوپوز و داوول چاليندي]

[آتامين همدان′ا گئتدييي قيشAtamın Həmədana Getdiyi Qış ]
(زمستانی که پدرم به همدان رفته بود)

بير قيش دادام همه دانا گيدميشده [بير قيش دده م همدان′ا گئتميشدي]
قار گلميشده يوللاري باغلانموشده [قار گلميشدي، يوللاري باغلانميشدي]
ننه م دوغوم سانجوسونه توتموشده [ننه مين دوغوم سانجيسي توتموشدو]
آغلايوب و بيزه ده آغلاتموشده [آغلاييب، بيزي ده آغلاتميشدي]

ننه م آرغودان ياتمادي، اوتورده [ننه م آغريدان ياتمادي، اوتوردو]
اكبر گيدده روقيه نه چاقورده [اكبر گئتدي، روقييه ني چاغيردي]
روقييه گلده بيزه حاله گورده [روقييه گلدي، بيزيم دورومو گٶردو]
دده م واي ديده اوولرينه دونده [دده م واي دئدي، ائولرينه دٶندو]

يردن گويده سيل تك ياغوش ياغورده [يئردن گٶيدن، قايان تك ياغيش ياغيردي]
بيزيم بويوك اوتاق دامه دامورده [بيزيم بٶيوك اوتاق دامي داميردي]
بو يا آللاه دي ين ابرام دبير ده [بو، "ياآللاه" دييه ن ايبرام اٶيره تمه ندي]
اوجادان اكبر قارداشه چاقورده... [اوجادان اكبر قارداشي چاغيردي]

[ابه آردينجا گئتمهƏbə Ardınca Getmək ]
رفتن به دنبال قابله

هر بيره بير اوزون پالتاو گيرديلر [هر بيري بير اوزون پالتوو گييديلر]
دوردولار آقداش كوچه دن گيدديلر [دوردولار آغداش گئچيكدن گئتديلر]
ياغوش چوخ توند ياغورده دام باجادان [ياغيش چوخ يئيين ياغيردي دام باجادان]
بير آزدان خيست اولوب تز قاييدديلر [بيرآزدان اسيلانيب، چابوق قاييتديلار]

نطر اولده شيرين خانوم هارداده؟ [نه تهه ر اولدو، شيرين خانيم هارادا؟]
دونوب بيزه بيله جواب ورديلر [دٶنوب بيزه بئله يانيت وئرديلر]
يول باغلوده سيل دونيانه توتوبده [يول باغليدير، قايان دونياني توتوبدور]
بو ياغوش سيله يوله باغلويوبده [بو ياغيش قاياني يولو باغلاييبدير]

ابرام دبير ديده دييين صبر ايله [ايبرام اٶيره تمه ن دئدي: دييين دٶزگونه ن]
سحر اولسون بلكه سيل آرام اولا [دان اولسون، ارينج قايان دينه ]
روقييه داد ايتده كيشه اوتان گيد [روقييه باغيردي: كيشي اوتان، گئت]
باخ گور منيم بختيم نجه ياتوبده.... [باخ، گٶر منيم قوتوم نئجه ياتيبدير...]

[ابه نين گليشي و بير قيزين دوغوموƏbənin Gəlişi Və Bir Qızım Doğumu ]
آمدن قابله و تولد يک دختر

او يازوخلار گنه يولا دوشدولار [او يازيقلار گنه يولا دوشدولر]
ياغوش آستوندا مقصده قاشدولار [ياغيش آستيندا ائره يه قاشديلار]
خيابان طرفنده سيل داغولموش [اورام يانيندا قايان داغيلميش]
داغولان سيلي نه گوجه آز اولموش [داغيلان قايانين نه گوجو آز اولموش]

شيرين خانوم گلده ننه م قيز دوغده [شيرين خانيم گلدي، ننه م قيز دوغدو]
آمما او قيز او گجه بيزه بوغده [آنجاق او قيز او گئجه بيزي بوغدو]
دادام همداندان گلن زاماندا [دده م همدان′دان گله ن چاغدا]
منيم مهين باجه بير آيليك اولده.... [منيم مهين باجي، بير آيليق اولدو]

[بيزيم ائوين آولوسوBizim Evin Avlusu ]
حياط خانه ی ما

بيزيم حاصاردا بير حوووض وار ايده [بيزيم هٶروده بير گٶلجوك وار ادي]
بير قونشوموز آده توووز وار ايده [بير قونشوموز آدي توووز وار ايدي]
حسن آباد سويه گليب دولارده [حسن اووا سويو گليب دولاردي]
ننه م اوردا قاب قاشوقون يويارده [ننه م اوردا قاب قاشيغيني يوياردي]

اوككوش پي بيز دوشموشودوك حوووضا [ايكي اوچ يول بيز دوشموشدوك گٶلجويه] [٤٢]
گويا ننه م سودا باشارارده اووزا [سٶزده ننه م سودا باشاراردي اوزه ]
آتتولموشده حوووض ايچينه توتموشده [ آتيلميشدي گٶلجوك ايچيني توتموشدو] [٤٣]
دادام قورخوب، حوووضه دولدورموشده [دده م قورخوب، گٶلجويو دولدورموشدو]

حوووض يرينه حاصاردا باغچا اكده [گٶلجوك يئرينه هٶروده باخچا اكدي]
آغاجدان نرده دوره سينه چكده [آغاجدان چوق چئوره سينه اكدي]
ايچينه بولده سبزه سوغان اكده [ايچينده بول دا گٶيه ره نتي، سوغان اكدي]
بير يان توروب بير ياندا ريحان اكده [بير يان آجيرقا، بير ياندا رئيحان اكدي]

بير يان تره بير يان جعفري سپده [بير يان تره، بير يان جعفري سپدي]
كريز قازده، كريزدن سو چاقارتده [آستارخ قازدي، آستارخدان سو چيخارتدي]
كريز سويون دول طنفي چكرديك [آستارخ سويونو آشيرما ايپي ايله چكه رديك]
باغچيا بير آبپاشونان سپرديك.. [باخچايا بير سوچيله رنه ن سپه رديك]

[سنه كچي، سينيق سنه كده سو ايچه رSənəkçi Sınıq Sənədə Su İçər ]
کوزه گر در کوزه شکسته آب ميخورد

كوزه گرلر ، ديرلر كولدورده سو ايچرلر [سنه كچيلر، دييه رلر ؟ سو ايچه رلر] [٤٤]
مشه بارات جار چكر قوش دريه گيدرلر [مشه بارات جار چكه ر، قوش دره يه گئده رلر]
قوش دره دن سو گلر گللره گيدر دولار [قوش دره دن سو گله ر، گٶللره گئده ر دولار]
گللر نمه اوتورسا ، حسن آباد سويه گلر [گٶللر نمه اٶتورسه، حسن اووا سويو گله ر]

ياي اولاندا يوز دي ييب [ياي اولاندا يوز ديييب]
يوز اولاندا اوز دي ييب [يوز اولاندا، اوز ديييب]
چيخرلر چول ايچينده [چيخارلار چٶل ايچينده]
اوراخ الده، اكينلرين بيچرلر [اوراق الده، اكينلريني بيچه رلر]

[ائركه ن اويانما و چٶره ك پيشيرمهErkən Oyanma Və Çörək Pişirmə ]
سحر خيزی و نان پختن

بيزيم دگيرمانچي اگر تز دورا [بيزيم ده ييرمانچي آبارن ائركه ن دورا]
دوليانا دان توكه، دولاندورا [دولا دن؟ تٶكه، دولانديرا]
اون گتيره ننه م خمير يوغورا [اون گتيره، ننه م يوغروق يوغورا]
قالاخ سالوب تنيره، اوت ياندورا [قالاق ساليب تنديره اود يانديرا]

سحردن تاززا چوركه چيخرده [ائرته دن آجر چٶره يه چيخاردي]
اينك دوغوب اوني سوتون ساغارده [اينه ك دوغوب، اونون سوتونو ساغاردي]
اول كه سوتونه آغوز بولارده [ايلك سوتونه آغوز بولاردي]
آ‎غوز اوواخ نه خوشمزه اولارده [آغوز او واخت نه دادلي اولاردي]

خوروز سسه گله، يوخودان دورا [خوروز سسه گله، يوخودان دورا]
دستمازون آلوب، نامازا دورا [يوآرينيني آليب، يوكونجه دورا]
بير باقا يونجانه، الينده بورا [بير باغ يونجاني الينده بورا] [٤٥]
بورما قيرن كسه، اينه گه ورا.... [بورما قيران كسه، اينه يه وورا] [٤٦]

[گلين گتيرمه و آلما آتماGəlin Gətirmə Və Alma Atma ]
عروس آوردن و سيب انداختن

گلين خانوم قيرميزه آتا ميننده [گلين خانيم قيرميزي آتا مينه نده]
داماد بير آلما ديشليييب آتاندا [كوره كن بير آلما ديشله ييب آتاندا]
قاچچوب گيديب بويوك داما چيخاندا [قاچيب گئديب، بٶيوك داما چيخاندا]
خلق يغيليب اوردا هاوار چكندا [خالق ييغيليب اوردا هاوار چكه نده]

من قورخاردوم يخيلماقدان ازيلم [من قورخارديم يخيلماقدان، ازيله م]
اياقلار آستوندا قالام پوزولام [آياقلار آستيندا قالام، پوزولام]
ايراخدا دورانا آلما زاد يتيشمز [ايراقدا دورانا آلما نمه يئتيشمه ز]
داماد گوزه ايراخداكونا ساتوشماز [كوره كه ن گٶزو، ايراقداكينا ساتيشماز]

بگ يانوندا ايككي ساقدوش دورارده [به ي يانيندا ايكي ساغديش دوراردي]
آمما بگليگ هله اولارا ياراشماز [آنجاق به يليك هله اونلارا ياراشماز]
شولوخلوقدان بيز قورخارديك دوشسونلر [شولوقلوقدان بير قورخارديق دوشسونلر]
آمما هيچ بگ او گيجه دامنان دوشماز... [آنجاق هئچ به ي، او گئجه دامدان دوشمه ز]

[بوتا قوپارتما و تيكان توپلاماBura Qopartma Və Tikan Toplama ]
بوته کنی و خارکنی

گون چيخمه دن دوروب يولا دوشه رده [گون چيخمادان دوروب، يولا دوشه ردي]
دسته دسته جوان وره گه گيدرد ه [بٶلوك بٶلوك گنج ورگه يه گئده ردي]
وره گچه لر آق دره دن گلنده [ورگه چيلر آغ دره دن گله نده]
سورره گليب دايانارده بو كنده [سورو گليب، داياناردي بو كنده]

وره گچيلر چوخدان ورگ قازوبلار [وره گچيلر چوخدان وره گ قازيبلار]
سار باقليوب اششكه يوكليوبلار [سار باغلاييب ائششه يه يوكله ييبلر] [٤٧]
كوله بيله سار ايچينه سوخوبلار [كوله بئلي سار ايچينه سوخوبلار] [٤٨]
يورقون يورقون يوله يرده گليبلار [يورقون يورقون يولو يئرده گليبلر]

خرمنجيگه لره چاتان زاماندا [اٶرتكونلوكلره چاتان چاغدا] [٤٩]
هر وره گچي خرمنه گيدن زاماندا [هر وره گچي اٶرتكونه گئده ن چاغدا]
اوز سارونا بير خرمنه سالارده [اٶز ساريني ؟ بير اٶرتكونه سالاردي]
طنفه يقيب خورجونونا قويارده... [ايپي ييغيب اٶز خورجونونا قوياردي]

[سيماق، گودوكچو آشاريSımaq, Güdükçü Aşarı ]
سيماق ناهار چوپانی

ناهاردا سوررونه ياتاقا وورارده [اٶيله ن سورونو ياتاغا ووراردي]
اوچ داواردان بير كاسا سوت ساقارده [اوچ داواردان بير چاناق سوت ساغاردي]
اوت ياندوروب داشلاره قزيديررده [اود يانديريب داشلاري قيزديراردي]
سوت ايچينه سالوب سيماق بيشرده [سوت ايچينه ساليب سيماق پيشيره ردي]

نوباتچي داواره بير يره ييقارده [كئشيك ده داواري بير يئره ييغاردي]
چوپان نوباتچوسونه چاقورارده [گودوكچو كئشيييني چاغيراردي]
بلينده كي سوفره سيني آچارده [بئلينده كي ترگيسيني آچاردي]
سيماق بيشه نه چورگه دورقارده... [سيماق پيشه نه چٶره يي دوغراردي]

[سورونون چٶلدن قاييتماسي Sürünün Çöldən Qayıtması ]
(برگشت گله از صحرا)

سورره آخشام كنده يووخلاشارده [سورو آخشام كنده ياووقلاشاردي]
چوپان هاي شوت چالوب آغاج توولارده [گودوكچو هاي شوت چاليب، آغاج تولاياردي]
قوزوله قويونلار اوجا مله رده [قوزولار قويونلار اوجا مله ردي]
آللاه قووات ويرسين هر كيم دييرده [تانري گوج وئرسين هر كيم دييه ردي]

قويون گيچه بير بير حاصاره گيررده [قويون گئجه بيره ر بيره ر هٶرگويه گيره ردي]
ننه م گليب اولار سوتونه ساقارده [ننه م گليب اونلارين سوتونو ساغاردي]
سورا اوولاقه ، قوزونه بوراخارده [سونرا اوغلاقي، قوزونو بيراخاردي]
او حيوانلار گليب امجك امرده.... [او ايلخيلار گليب امجه ك امه ردي]

[اوشاقليغيمين گئجه ناغيللاريUşaqlığımın Gecə Nağılları ]
(قصه های شبانه دوران کودکی)

اوشاقوديك باهانه لر توتارديك [اوشاق ايديك، نده نسيلر توتارديق]
ننه م نقيليندن سورا ياتارديك [ننه م آنلاتيسيندان سونرا ياتارديق]
گيجه ننه م بيزه نقيل دييرده: [گئجه ننه م بيزه ناغيل دييه ردي:]
گيچه اوودن چيخيب چوله گيدرده [گئچي ائودن چيخيب، چٶله گئده ردي ]

گيچه ني اوش دانا اوشاقه وارده [گئچينين اوچ ساني اوشاغي واردي]
شنگول منگول گول دسته آدلي وارده [شنگول، منگول، گول دسته آدلي واردي]
گيچه اوشاقلاره چوخ زاد تاپشورار [گئجي اوشاقلارا چوخ نمه تاپشيرار]
سفارشدن سورا اووندن چيخار [تاپشيريقدان سونرا ائويندن چيخار]

هيچ كيمسيه بو قاپونه آچمايون [هئچ كيمسه يه بو قاپيني آچمايين]
اوودن چيخيب بير واخ چوله قاچمايون [ائودن چيخيب، بير واخت چٶله قاچمايين]
من گيديرم چوللرده اوت زاد درم [من گئديره م، چٶللره اوت نمه دره م]
سوت بيشرم سيزه ييمك گتيرم... [سوت پيشيره م، سيزه يئمك گتيره م]

[ايشته قاپينين آچيق قالماسي و..... ايشته İştə Qapının Açıq Qalması Və İştə ]
باز ماندن در همان و.... همان

اوشاخ باشه اويونا بند اولارده [اوشاق باشي اويونا قاتيشاردي]
ننه سفارشه ياددان چيخارده [ننه تاپشيريغيني بلدن چيخاردي]
شنگول گيديب اوو قاپوسون آچارده [شنگول گئديب ائو قاپيسيني آچاردي]
قورد دا گليب ايككي سينه يييرده [قورد دا گليب ايكيسيني ييه ردي]

گيچه، آخشام چولدن دونوب باخارده [گئچي، آخشام چٶلدن دٶنوب باخاردي]
قاپو سينيب اوشاخلار يوخ، گوررده [قاپي سينيب، اوشاقلار يوخ، گٶره ردي]
ساچون يونوب اوجا اوجا آغلارده [ساچين يونوب، اوجا اوجا آغلاردي]
قونشولاري هاموسونه يه غرده..... [قونشولارين هاميسيني ييغاردي]

[ايت و تولكونو سوروشدورلاماİt Və Tülkünü Soruşdurma ]
بازجويی از سگ و روباه

كيم منيم اوومه گيريب ظلم ايديب؟ [كيم منيم ائويمه گيريب، گوجه م ائديب]
اوشاقلاروم ايتيب، قاپوم سينديريب؟ [اوشاقلاريم ايتيب، قاپيمي سينديريب]
قاچچوب گيديب ايت قاپوسون چالارده [قاچيب گئديب ايتين قاپيسيني چالاردي]
ايت ده گليب اوو قاپوسون آچارده [ايت ده گليب ائو قاپيسيني آچاردي]

كيم منيم قاپوم سينديريب دييرده [كيم منيم قاپيمي سينديريب، دييه ردي]
ايتدن من بيلميرم جاواب آلارده [ايتدن من بيلميره م يانيتيني آلاردي]
تولكولر قاپسونا اوردان قاچارده [تولكولر قاپيسينا اورادان قاچاردي]
شاخلارينان او قاپونه دوگرده [بوينوزلاريينان او قاپيني دٶيه ردي]

ديشه تولكه گليب قاپون آچارده [ديشي تولكو گليب، قاپيني آچاردي]
گيچه ، تولكودن ده سوز سوروشارده.... [گئچي، تولكودن ده سٶز سوروشاردي]
تولكه باشون هاي ترپديب يوخ ديير [تولكو باشيني هئي ترپه ديب، يوخ دييه ر]
گيچه دونوب قورد قاپسونا گيدرده [گئچي دٶنوب قورد قاپيسينا گئده ردي]

[قوردون سورقولانماسيQurdun Sorqulanması ]
بازجوئی از گرگ

قاپي سسينه قورد يوخودان دورارده [قاپي سسينه قورد يوخودان دوراردي ]
قاپونه آچوب گيچينه اوردا گوررده [قاپيني آچيب گئچيني اورادا گٶره ردي ]
سن گلميشي منيم اوويمه يخميشاي؟ [سن گلميشه ن، منيم ائويمي ييخميشان؟ ]
اوشاخلاروم هاردا گيچه دييرده [اوشاقلاريم هاردا؟ گئچي دييه ردي ]

چوخ دانوشساي سني يييه رم دييرده [چوخ دانيشسان سني يييه ره م دييه ردي ]
الين چكيب اوز قارنونا قورد دييرده [الين چكيب اٶز قارنينا، قورد دييه ردي ]
اوشاخلاري ايككيسينه من ييديم [اوشاقلارين ايكيسيني من يئديم ]
اوليا اوليا بو سوزلره دييرده [اولايا اولايا بو سٶزلري دييه ردي ]

[يارقييا گئتمكYarqıya Getmək ]
رفتن به دادگاه

گيچه اووينه قايدميش، گول دسته سين تاپارده [گئجه ائوينه قاييتميش گول دسته سيني تاپاردي]
بير دووله قاتوق چالوب، قاضي گيله گيدرده [بير كوله ك قاتيق چاليب، يارقيچي گيله گئدره ردي]
او نامرد قورد اليندن، بير شكايت يازارده [او آلچاق قورد اليندن ياخينما يازاردي]
شكايته قدله ييب، قاضي بيگه ويررده [ياخينماني قاتلاييب، يارقيجي به يه وئره ردي]

قاضي قاتوقه آچوب، قيماقونه گوررده [يارقيجي قاتيغي آچيب، قايماغيني گٶره ردي]
قاضي چوخ زادلار بيلر، گيچه يه اورگه درده [يارقيجي چوخ نمه لر بيلير، گئچييه اٶرگه ده ردي]
سحر قورده چاقوررام، بوردا محكمه قوررام [ائرته قوردو چاغيررام، بورادا يارقي قوررام]
سو باشونا يوللارام، تا سو ايچز دييرده [سو باشينا يوللارام، سو ايچه ز دييه ردي]
.....

[قوردون يارقيجييا وئردييي آرماغانQurdun Yarqıcıya Verdiyi Armağan ]
پيشکشی گرگ برای قاضی

قورد بير دانا بوش دوله گوتوررده [قورد بير ساني بوش قابجيغي گٶتوره ردي]
دوله يه بير بويوك نخود سالارده [قابجيغا بير بٶيوك بورچاق سالاردي]
پسسيلادوب دوله نه دولدورارده [پيسييلاديب قابجيغي دولدوراردي]
دستمالونان آغزونه باغليارده [يايليغينان آغزيني باغلاياردي]

گتوروب قاضيا پيشكش ويررده [گتيريب يارقيجييا آرماغان وئره ردي]
جناب قاضي دوله نه آلارده [؟ يارقيجي قابجيغي آلاردي]
آغزوندا كه آق دستمالي آچارده [آغزينداكي آغ يايليغي آچاردي]
گوزون تيكيب دووله ايچينه باخارده [گٶزونو تيكيب قابجيق ايچينه باخاردي]

نخود دگيب بير گوزدن كور اولارده [بورچاق ده ييب، بير گٶزدن قاراغي اولاردي]
..........

[سوچلونون قييينلانماسيSuçlunun Qıyınlanması ]
مجازات مجرم

سودان ميزان توخ اولموش محكمه يه دونرده [سودان توپتوخ اولموش، يارقييا دٶنه ردي]
جنگ ايله يين تا گوروم ، كيم اوولاغه ييييبده [ساواشين گٶروم كيم اوغلاغي يييبدير]
گيچه ايراخدا دوروب شاخلارونه ايتتيديب [گئچي ايراقدا دوروب بوينوزلاريني ايتيلديب]
بير حمله ده او قورتي، بويوك قارنون قيررده [بير يوگوروشده ده او قوردون بٶيوك قارنين قيراردي]

قورتي قارني قيريلده، چاق درريسه جريلده [قوردون قارني قيريلدي، چاق دريسي جيريلدي ]
شنگول و منگول بيردن قورد قارنوندان چيخيرده [شنگول و منگول بيردن قورد قارنيندان چيخاردي]
هاموسه خوشحال اولوب اولرينه دونرده [هاميسي سئوينيب، ائولرينه دٶنه ردي]
ييييب ايچيب توخ اولوب، مورادونا يترده [يييب ايچيب، توخ اولوب، ديله يينه يئته ردي]
.....

[گزينتي گونوGəzinti Günü]
(سيزده بدر)

سيزده بدر گونه قاچچاقانوندا [گزينتي گونو قاچاغانيندا] [٥٠]
قاچچارديك و قزلره ايته لرديك [قاچارديق و قيزلاري ايته له رديك]
اوغلان و قيز كريز باشونا گيدرديك [اوغلان و قيز آستارخ باشينا گئده رديك]
تپه باشه توز اولار اوخيارديك ["تپه باشي توز اولار" اوخويارديق]

دسته دسته قز اولار اوخيارديك ["دسته دسته" قيز اولار اوخويارديق]
اوي قز سني بويماقي قيريليبده [اوي قيز، سنين بويماغين قيريليبدير] [٥١]
اوتوروب مونجوقونه دوشوررديك [اوتوروب مينجيغيني دئشيره رديك] [٥٢]
اوي قز بو چرقد سني نه دوشوبده [اوي قيز، بو چرقد سنين مي دوشدوبدور؟] [٥٣]

اگيل دسمالي گوتور قز دييه رديك [اه ييل يايليغي گٶتور قيز، دييه رديك]
.....

[يومورتا اويونوYumurta Oyunu ]
تخم مرغ بازی

كوينه قلعه حاماموني داموندا [اسكي قالا يوواناغينين داميندا]
جوانلار يغليب نومورتا اوينار [گنجلر ييغيليب يومورتا اوينار]
مجيد نومورتاسون قويوب قاطارا [مجيد يومورتاسيني قويوب قاتارا]
بير پشك آتار آتموش نومورتا اورتار [بير پوشك آتار، آلتميش يومورتا اوتار]

بيز ده قاطاردا چوخ اوتوزدورارديك [بيز ده قاتاردا چوخ اوتوزارديق]
گادومنان دا پشكلر بيزه دوشاندا [آراسيرا دا پوشكلر بيزه دوشه نده] [٥٤]
اووده بول ياغلي نيمرولار يييرديك [ائوده بول ياغلي ياغ-يومورتا يييه رديك]
....

[چكيليشÇəkiliş ]
قرعه کشی

باهار اولاندا سبزيلار چيخاندا [ياز اولاندا، گٶيه ره نتيلر چيخاندا]
رفيقلرينن باهم چوله گيدرديك [آرخاداشلارلا بيرليكده چٶله گئده رديك]
چولده خلقي دييم اكينه ايچينده [چٶلده خالقين دئم اكيني ايچينده]
گزرديك و اوت و سبزه دررديك [گزه رديك و اوت-گٶيه ره نتي دره رديك]

هر كس بير كومما اوت اورتيا قويموش [هر كس بير كوما اوت اورتايا قويموش]
اوت كومماسه اوستونه پشك آتارديك [اوت كوماسي اوستونه پوشك آتارديق ]
خدابخشيلر پشك ده چوخ اوستاده [خودابخشيليلر پوشكده چوخ اوزمان ايدي]
بيز معمولن پشكده اوتوزدورارديك [بيز گنه لده پوشكده اوتوزارديق]
...

[آداق بايرامي و مينجيق آتماAdaq Bayramı Və Mıncıq Atma ]
عيد قربان و منجوق اندازی

قوربان گيجه لره هامه جوانلار [آداق گئجه لري هامي گنجلر ]
بير اووده يغيليب مونجوق سالارديك [بير ائوده ييغيليب مينجيق سالارديق ]
مونجوقلاره بير دوليا سالارديك [مينجيقلاري بير گويومه سالارديق]
سوله دوله نه بير ميخدن آسارديك [سولو گويومو بير چيويدن آسارديق] [٥٥]

او ميخ گرگ شوردنگ آستوندا اولسون [او چيوي گره ك ياغمورلوق آستيندا اولسون] [٥٦]
ياغوش سويه گلسين كريزلر دولسون [ياغيش سويو گلسين، آستارخلار دولسون]
گيجه تزدنه جك اولدوز سايارديك [گئجه ائرته نه دك اولدوز سايارديق]
صاباح بيرام قوربانلارون كه سنده [يارين بايرام آداقلارين كسه نده]
يغيليب دووله نه ميخدن آلارديك [ييغيليب گويومو چيويدن آلارديق]

بير آق چادور خوشبخت گلين چادوره [بير آغ چادير، موتلو گلين چاديري ]
مونجوقله دووله اوستونه چكرديك [مينجيقلي گويومون اوستونه چكه رديك]
بير خوش زبان گوزل خانوم گلرده [بير ديلجيمه ن گٶزه ل خانيم گله ردي]
قز و اوغلان، اوني دوورون آلارديك [قيز و اوغلان اونون چئوره سيني آلارديق]

گوزل خانوم بير گوزل شعر اوخورده [گٶزه ل خانيم بير گٶزه ل قوشوق اوخوردو ]
اوشاق دووله دن بير مونجوق چاقارده [اوشاق گويومدن بير مينجيق چيخاردي]
او شعري معناسون تفسير ايله رده [او، قوشوغون آنلاميني يوروملاياردي ]
مونجوق صاحبيني فاله بيلرديك [مينجيق يييه سينين ايركيني بيله رديك]
......

[چربي اويونجوÇərbi Oyuncu ]
رقص چرپی

ماممد حنيفه داي چرپي گيديرده [ماممد حنيفه دايي چربي گئديردي]
عطاب گيديب اوني بوركون گوتورده [عطاب گئديب اونون بٶركون گٶتوردو]
دووره له بوركه اوز باشونا قويورده [چئوره لي بٶركو اٶز باشينا قوياردي]
الينه بير ايپك دستمال ويريرده [الينه بير ايپه ك يايليق وئره ردي]

دوگولچه هوچ چاواش چاواش ديييرده [داوولچو هوچ چاواش، چاواش دييه ردي]
عرراضا گلينه آت دا گليرده [عليريضا؟ گليني آتدا گليردي ]
.....

ديب نوتلار

[١] http://xatun.blogspot.com/2003_09_01_archive.html#106379043824695342#106379043824695342
[٢] http://kerkuk-az.blogspot.com/2006/07/1965-byk-air-yazar-ismail-serttrkmen.html
[٣] http://xorasan.blogspot.com/2006_10_01_archive.html#116020566931199593#116020566931199593
[٤] http://merkezi-az.blogspot.com/2005/04/blog-post.html
[٥] توله كچلين: به معنای نوعی ریشه گیاه است که شبیه تربچه سفید بوده و پس از کندن پوست آن میجویدند و مانند آدامس می شد.
[٦]نابار: بدبار و ناراحت را می گویند
[٧]کووا: کود و در اینجا به معنای آنست که در زیر پایمان خرووارها کود حیوانی کبوترها بوده که طی سالیان دراز در آن محل جمع شده بوده است
[٨]خرره آغاج: نوعی درخت است که من نمونه ای از آن را در مناطق رودخانه رامه گرمسار دیدم و به داغ داغان مشهور بود و مردم بر آن دعا و بریده های پارچه می آویختند.
[٩]دوچرخه نين دوشققه سي: به معنای دوشاخه دوچرخه است
[١٠]موتور هشتاد: به معنای موتور یاماها 80 است
[١١]اهمن بهمن ده ير نفس چكرده: گویا ده روز آخر دی ماه را اهمن میگفتند و سپس بهمن شروع میشد که در این مدت زمین یک نفسی می کشیده است
[١٢]باسدورماق: فشرده کردن. پس از جمع کردن خرمن و اطراف آن بر روی هم یک خرمن سست ایجاد میشد که در اثر وزش هر بادی ممکن بود مقداری از آن بهمراه باد برود ولی پس از جمع کردن آنرا کمی با پهنه های لاواشون که وسیله دندانه دار چوبی است فشرده میکردند تا باد نبرد.
[١٣]سورماق: راندن، گرداندن است
[١٤]گووران: به معنای گوران. گاوران یعنی چوب یک متری باریکی است که با آن گاو را میراندند
[١٥]شاققه: به معنای شاخ بز است که از کله بریده بز کنده میشد تا کله در دیگ جا بشود برای پخته شدن کله پاچه آن حیوان زبان بسته
[١٦]بير ايككي پي گول ايچينه گيدميشديك: به معنای یکی دو بار بدرون حوض یا استخر و یا آبگیر رفته بودیم است. ایککی = دو، پی = بار، گول = آبگیر، ‌استخر و یا حوض است
[١٧]گادومنان: به معنای گاهگاهی است
[١٨]سوقولده: به معنای سوقولماق، پژمردن است. قیه گلی نام زن یحیی بوده که در جوانی بعلت بیماری ناشناسی پژمرد و مرد
[١٩]تزدن دن آخشاما دوواخ اوينرده: به معنای از صبح تا عصر بازی دوواخ بازی میکردند که شبیه نوعی دوزبازی است
[٢٠]کولدور: کوزه شکسته است
[٢١]ساخساققانلار: به معنای ساخساققان، نوعی پرنده است که شبیه کلاغ سفید است و بنظرم همان زاغ میباشد ولی آواز آن بگونه ای است که در زبان محلی ساققوللاماق است و آن نشانی از خبر خوش آمدن مسافری در راه است.
[٢٢]بوغارسوق: روده گوسفند یا انسان را میگویند و بدین معنی است که ای زاغ زیبا خبر خوبی برایم آوردی قول میدهم که وقتی در عروسی پسرم گوسفند قربانی کردم روده پر چرب آنرا برایت بر پشت بام اندازم تا تو بخوری و مژدگانی این خبری که امروز برایم آورده ای باشد
[٢٣]سیلگا: سیل گاه، مسیل، محل عبور سیل است
[٢٤]خولبون: سوراخ راهاب است
[٢٥]سيل ياغوشي توتليگينه باشلاده: به معنای باران سیل آوری آغاز شده و در گرفته بود است
[٢٦]خولبون: سوراخ راهاب است و نفرین بر کسی است که سوراخ راه آب را بسته (زیرا بر و بچه ها از آن سوراخ وارد باغ طرف میشدند و میوه هایش را می چیدند، مالک باغ آن سوراخ را مسدود کرده بود) و مانع از عبور آب شده و ناگزیر آب بند آمده و بدرون خانه های مردم نفوذ کرده است.
[٢٧]بوغارسوقون ال دوورونه چولييام: بوقارسوق = روده، چولییام = بپیچانم، چولاماق = پیچاندن و دور چیزی پیچیدن است و در کل به معنای آنست که روده هایش را بدور دستم ببندم.
[٢٨] پوف دنگينه پوفليم و بوليام: از درون امعا و احشای گوسفند چیزی شبیه بادکنک در میآمد که به ما بچه ها میدادند و ما در درون آن فوت میکردیم و مانند بادکنک باد میشد. دولیام = پرکردن است
[٢٩]چوب چیلک که: چوب چیلککه، چوب و خار و خاشارک است
[٣٠]فرخه: فرخی و نوعی کشمش قرمز رنگ حاصل از انگور فرخی است که در مقابل نور خورشید خشک میکردند است و یعنی مادرم در دامنش قدری کشمش فرخی می آورد.
[٣١] ورگه: در آبیاری اصطلاحی بنام ورگه است که به مفهوم یک بند آب آبیاری است. یک نهر آب قابل كنترل یک مرد آبیار را میگویند و مقدار آن حدود 30 تا 50 لیتر در ثانیه میباشد.
[٣٢] لانجون توسباقا: لاک پشت، یعنی توسباقایی که لانجون یا لانجین بر پشت دارد.
[٣٣]- در مورد لاك پشت باور محلي بر آن بود كه در زمانهاي قديم زني در حال نان پختن بود، يكباره متوجه شد كه بچه اش خود را كثيف كرده است و او كه دستش بند بوده يك چونه خمير برداشته و كثافت بچه اش را با آن پاك مي كند. بخاطر اهانتي كه به خمير و نان كرده بود لانجين خمير به امر خدا برگشته و به پشت او چسبيد و آن زن بدكردار به لاك پشت تبديل شد.
[٣٤]گونلر بوغازون تيغ وورموشدولار: به معنای گلوی گون ها را تیغ زده بودند است که برای گردآوری کتیرا آن کار را میکردند
[٣٥]بوردان اورا گادومونان الليده: از اینجا تا آنجا به قدم انسان 50 گام است
[٣٦]قار گليب بير ميزان كورك بويوندا: به معنای برف آمده است به ارتفاع یک پارو است و برای سنجش مقدار برف بکار میرفته که قریب 25 سانتمتر ارتفاع بارش برف بوده است
[٣٧]جعده نم نم او قاردا گيزله نيرده: به معنای جاده کم کم از آن برف پوشانده و مستور می شده است
[٣٨]قار سپيرده داغدان او كد باتاندا = به معنای ؟ است
[٣٩]گيجه ميامي شهرينده قالورديك: به معنای شب را در شهر میامی بیتوته کردیم است
[٤٠]میزان: دقیق و با دقت است
[٤١] بيله: به معنای اینجوری است
[٤٢]اوككوش پي: به معنای دو سه بار است
[٤٣[آتتولموشده حوووض ايچينه توتموشده: به معنای آتولماق، پریدن و جهیدن است و در اینجا به معنای شیرجه زدن بدرون حوض بکار رفته است
[٤٤]كولدور: به معنای کوزه شکسته است
[٤٥]بير باقا يونجانه، الينده بورا: به معنای یک بسته یونجه خشک را با دستش بپیچاند و خرد کند است
[٤٦]بورما قيرن: وسیله ای بود مثل گیوتین و یا ساطور بلندی است که از یکسر به تخته ای متصل بوده و در سر دیگرش دسته چوبی داشته و یونجه خشک شده را با آن خرد میکردند و به مصرف حیوانات میرساندند
[٤٧]سار باقليوب: به معنای نوعی بسته بندی بوته های خار و یا گندم های درو شده است و بیشتر در مورد بوته کنی بکار میرفته است
[٤٨]كوله بيل: به معنای بیل کوتاه و مخصوص بوته کنی که مستطیل شکل بوده و ابعاد بیل 12 در 25 سانت بود و در بالا با حلقه فازی به دسته چوبی متصل میشده است
[٤٩]خرمنجيگه: به معنای خرمن جایگاه است
[٥٠]قاچچاقان: قاچ چاقان یک کلمه است و به معنی محل فرار و دنبال یکدیگر کردن است
[٥١]بويماق: به معنای گردنبند است که از منجوق های رنگی درست میکردند
[٥٢]اوتوروب مونجوقونه دوشوررديك: به معنای جمع کردن و گردآوری است یعنی جمع کردن دانه های مونجوق گردنبند یا تسبیح است
[٥٣]اوي قز بو چرقد سني نه دوشوبده: به معنای افتادن است یعنی ای دختر آیا این روسری توست که افتاده ؟
[٥٤] گادومنان: به معنای گاهگاهی است
[٥٥]سوله دوله: به معنای یک کوزه دهانه گشاد آبدار است
[٥٦] شوردنگ: به معنای ناودان است

سٶزلوك

آچيقلامالاردا ايشله ديله ن توركجه سٶزلرين ديزيني:

آبارن Abarn: اگر
آباقا Abaqa: عمو
آتا Ata: بابا، پدر
آجر Acər: تازه (نان، ميوه،...)
آجيتماAcıtma : شام (چوبانلارين آخشام چاشتي، فريدن)
آجيرقاAcırqa : تربچه
آچار Açar: كليد
آچيقلاماAçıqlama: توضيحات
آخير Axır: طويله
آداق Adaq: قربان
آدليمAdlım : مشهور، معروف (شخص)
آراج Arac: وسيله
آراسيرا Arasıra: گاهگاهي
آرال Aral: ميدان
آرالجيق Aralcıq: ميدانچه
آرخاداش Arxadaş: رفيق
آرخاليقArxalıq : كت
آردينجا Ardınca: به دنبال
آرماغانArmağan : ارمغان، هديه، پيشكش
آستارخAstarx (آستAst +آرخArx ): كهريز
آشارAşar (آشقارAşqar ): نهار
آشيرماAşırma : سطل (براي كشيدن آب از چاه)
آغيت Ağıt: تعزيه
آغيزقا Ağızqa: پنجره
آقچا Aqça: پول
آلاجا Alaca: الوان، رنگارنگ
آلچاقAlçaq : نامرد، پست
آلچيAlçı : آهك
آنجاق Ancaq: اما
آنلاتيAnlatı : داستان، روايت
آنلام Anlam: معني، معنا
آني Anı: خاطره
آولوAvlu : حياط
آيازليق Ayazlıq: ايوان، بالكن، تراس
ائديزEdiz : حضرت
ائرته Ertə: صبح
ائركه ن Erkən: زود
ائركه ن اويانما Erkən Oyanma: سحرخيزي
ائره ك Erək: مقصد
ائل گونElgün : خلق، مردم
ائلچي گئتمه Elçi getmə: خواستگاري
ابه Əbə: قابله
اره ن Ərən: اوليا الله
ارينج Ərinc: بلكه، شايد
اسكيƏski كهنه، قديمي
اسين Əsin: الهام
اسينله نمك Əsinlənmək: الهام گرفتن
او دنلي O dənli: از بس كه
اوتوم Utum: شانس
اوجقاراوبا Ucqaroba: دياسپورا
اوچون Uçun: گاز
اوچيانÜçyan : مثلث
اوخشاق Oxşaq: شبيه (مراسم ماه محرم)
اودگون Odgün: چهارشنبه
اور Ur: شهر
اوراتلي Uratlı (اورUr +آتليAtlı ): سواره (بر ماشين)
اورام Uram: خيابان
اورتاق Ortaq: شريك
اوردو Ordu: لشگر
اوركهÜrkə : دائمي
اوزمان Uzman: ماهر
اوزوك Üzük: انگشتر
اولاي Olay: ماجرا
اولگوجله مكÜlgücləmək : تيغ زدن
اولو Ulu: اعظم
اونلوÜnlü : مشهور، معروف (چيز، محل)
ايپ İp: طناب
ايچيرتي İçirti: شربت
ايرقات Irqat: رعيت
ايركİrk : فال
ايريمله İrimlə: به دقت، دقيقا
ايسلانماق İslanmaq: خيس شدن
ايشته İştə: اينك، همان
ايشدشİşdəş : همكار
ايشگيلİşgil : قفل
ايكيندي آشİkindi aş : نهار
ايگيد İgid: شجاع، جسور
ايلچهİlçə : شهرستان
ايلخي Ilxı: حيوان
ايييره ك İyirək: خير
اٶته ك Ötək: تاريخ
اٶد Öd: زهره
اٶرتكون Örtkün: خرمن
اٶرتگه ن Örtgən: كافر
اٶرده ك Ördək: مرغابي
اٶزه كÖzək : مركز
اٶلچوت Ölçüt: معيار
اٶن سٶزÖnsöz : مقدمه
اٶيره تمه ن Öyrətmən: معلم، دبير
اٶيله نÖylən : ظهر
بئلين Belin: خطر
بئلينلي Belinli: خطرناك
باتBat : حتما، يقينا
باخان Baxan: وزير
باساريق Basarıq: ركاب
باشرا Başra: امام
باشرااوغلوBaşraoğlu : امامزاده
باغير Bağır: جگر
باغيرماق Bağırmaq: داد كشيدن
باهادير Bahadır: پهلوان، قهرمان
بايريBayrı : عتيقه، باستاني
باييلماق Bayılmaq: از هوش رفتن، بيهوش شدن
برك Bərk: محكم
بلBəl : ياد
بلگه Bəlgə: مدرك
بلگي Bəlgi: نشانه
بوتون Bütün: تمام، كاملا
بوجاق Bucaq: گوشه
بورانBoran : توفان
بورچاقBurçaq : نخود
بورماBurma : دسته يونجه و علف
بوروق Buruq: پيچ
بولاقBulaq : چشمه
بويماق قBoymaq: گردنبند
بوينوز Boyunuz: شاخ
بيرجه Bircə: يگانه
بيرليكده Birlikdə: باهم
بيروووز Birovuz: امانت
بيريوللوقBir Yolluq : براي هميشه
بيزلانقيجBizlanqıc : گاوران، سيخي كه حيوان را با آن مي رانند
بٶلوكBölük : دسته، گروه
پاخيرچي Paxırçı: مسگر
پيتيك Pitik: كتاب
پينارPınar : چشمه
تئل Tel: سيم
تاباسي Tabası: علي رغم
تابقي Tabqı: اذن، اجازه
تابقين Tabqın: جايز
تاپشيريق Tapşırıq: سفارش
تارلا Tarla: مزرعه، زمين، كشتزار
تانري Tanrı: خدا، الله
ترك Tərk: سريع، به سرعت، تند، زود
ترگي Tərgi: سفره
تريم Terim: شاهزاده خانم
تزه كTəzək : كود حيواني
توپتوخToptox : كاملا سير
توتام Tutam: دسته
توتروق Tutruq: وصيت
تومسه Tümsə: منبر
تويقون Tuyqun: وكيل مردم
تيگين Tigin: شاهزاده
چئوره Çevrə: اطراف، دورو بر
چئويري يÇeviri: ترجمه
چابوق Çabuq: فوري
چاشقين Çaşqın: حيران
چاغ Çağ: زمان، وقت
چاناقÇanaq : كاسه
چوق Çuq: نرده
چولازيق Çolazıq: ساعت مچي
چيچه ك Çiçək: گول
چيزه ر Çizər: نقاش
چيزيم Çizim: نقاشي
چيله Çilə: زحمت
چيوي Çivi: ميخ
خاقان Xaqan: پادشاه، شاه
خاقانجا Xaqanca: شاهانه
خرگه Xərgə: خيمه
دئشيرمكDeşirmək : چيدن و جمع آوري كردن با همديگر
دئگي Degi: كلمه
دئيينمك Deyinmək: غر زدن
دادلي Dadlı: خوشمزه، لذيد
دار Dar: تنگ
دارقينجDarqınc : ناراحت، ناآرام
دان Dan: سحر
دنليDənli : قدر، اندازه
دوروق Doruq: قله
دوروم Durum: اوضاع
دويورو Duyuru: اعلان
ديرناق آراسي Dırnaqarası: پارانتز
ديزين Dizin: ليست، اندكس
ديلجيمه ن Dilcimən: خوش زبان، خوش صحبت
ديله كDilək : مراد
دٶزمك Dözmək: صبر و تحمل كردن
دٶنگهه Döngə: پيچ
سئويملي Sevimli: نازنين، دوست داشتني، عزيز
سئوينديرمك Sevindirmək: دلشاد و خوشحال كردن
ساخلي Saxlı: پادگان
ساخين!Saxın : احتياط!
ساخينيمسيزليق Saxınımsızlıq: بي احتياطي
ساغلام Sağlam: سالم
ساليق Salıq: خبر
سانكي Sankı: انگار
سانماق Sanmaq: گمان كردن
ساني Sanı: دانه، عدد
ساواشماق Savaşmaq: جنگ كردن
سايين Sayın: محترم
سكسه ن Səksən: هشتاد
سنه ك Sənək: كوزه
سنه كچيليك Sənəkçilik: كوزه گري
سواولوغوSu Oluğu : سوراخ راهاب، خولبون
سوتوختاتي Sutoxtatı (سوSu +توختاتيToxtatı ):هيدروتراپي، آب درماني
سوچSuç : تقصێر، گناه، جرم
سوچون Süçün: شيرين
سوچيله رSuçilər : آبپاش
سورچكSürçək : داستان
سورقولاما Sorqulama: بازپرسي
سورله ك Sürlək: جاده
سورماق Sormaq: سوال كردن، پرسيدن
سوروشدورما Soruşdurma: بازجوئي
سورهSürə : مدت
سوْلوق Soluq: نفس
سونوم Sunum: ارائه، تقديم
سويورقاماقSuyurqamaq : رحمت كردن
سٶزده Sözdə: گويا
سٶزگٶرگو Sözgörgü: ادبي
سٶزلوك Sözlük: لغتنامه
سۇلوقSuluq : سطل آب
شٶله ن Şölən: مراسم
فيرتينا Fırtına: توفان
قابجيقQabcıq : سطل براي حمل حبوبات
قاراغيQarağı : كور
قارقيشQarqış : لعنت
قاناQana : ديوار و بند خاكي در باغات و مزارع
قانشار Qanşar: روبرو
قايان Qayan: سيل
قايانلاقQayanlaq: سيلگاه، مسيل
قايناقQaynaq : منبع
قايير Qayır: ماسه
قوپوز Qopuz: ساز
قوتQut : بخت
قوروقچو Qoruqçu: نگهبان
قوشا Qoşa: جفت
قوشار Qoşar: شاعر
قوشاق Qoşaq: منظومه
قوشوق Qoşuq: شعر
قوم Qum: شن
قوواQova : سطل (هر نوع سطل)
قيرپيم Qırpım: آن، لحظه
قيغيلجيم Qığılcım: جرقه
قييينلانماق Qıyınlanmaq: مجازات شدن
كئشيك Keşik: نوبتچي
كوره كه ن Kürəkən: داماد
كول آتانKül Atan : خاك انداز
كوله كKülək : سطل چوبي
كيكيرگهKikirgə : كتيرا
كٶيولKöyül : غار
گئچيك Geçik: كوچه
گزينتي Gəzinti: سياحت
گزينتي گونو Gəzinti günü: سيزده بدر
گله نه ك Gələnək: سنت
گنج Gənc: جوان
گنه ل Gənəl: عمومي
گنه لدهGənəldə : معمولا
گوج Güc: قوت، نيرو
گوجه م Gücəm: ظلم
گودوكچو Güdükçü: چوپان
گيريشGiriş : مدخل
گٶرك Görk: جمال، زيبائي
گٶركسٶز Görksöz (گٶركGörk +سٶزSöz ): ادبيات
گٶروت Görüt: عكس
گٶروش Görüş: زيارت
گٶروشگه Görüşgə: زيارتگاه
گٶل Göl: آبگير، درياچه
گٶلجوك Gölcük: حوض، استخر
گٶوده Gövdə : بدن
گٶيه ره نتي Göyərənti: سبزي
منگي Məngi: ابدي
موتلو Mutlu: خوشبخت
مي Mi: آيا
نده نسي Nədənsi: بهانه
نمه Nəmə: زاد، شئي، چيز
وورقون Vurqun: عاشق
هاراي Haray: داد، فرياد
هاي كوي Hay küy: سرو صدا
هٶرگونHörgün : ديوار (خانه)
هٶرو Hörü: حصار
يئرآدYerad : توپونيم
يئركيپYerkip (يئرYer +كيپKip ): نقشه، خريطه
يئرليYerli : محلي
يئرياغي Yeryağı: نفت
يئگ ائو Yegev: مكان مقدس
يئل آتي Yelatı: دوچرخه
يئميشليكYemişlik : باغ ميوه
يئنيجه Yenicə: به تازگي
يئيين Yeyin: تند، شديد
ياپيت Yapıt: اثر
ياتير Yatır: مقبره
ياخينماYaxınma : شكايت
ياخينماقYaxınmaq : شكايت كردن
يارپيز Yarpız: پونه
يارقي Yarqı: دادگاه
يارقيYarqı : محكمه، دادگاه
يارقيچي Yarqıcı: قاضي
يارليق Yarlıq: فرمان شاه
ياريلقان Yarılqan: شكاف بزرگ در بدنه كوه
يارين Yarın: فردا
ياز Yaz: بهار
ياس Yaz: عزا
ياشيرقا Yaşırqa: پرده
ياغليق Yağlıq: دستمال
ياغمورلوقYağmurluq : ناودان
ياغ-يومورتا Yağ-yumurta: نيمرو
يالمان Yalman: سينه كش تند و تيز كوه
يالينيق Yalınıq: انسان، آدم، بشر
يان Yan: طرف، ضلع
يانجيق Yancıq: جيب
يانسيلاماق Yansılamaq: تقليد كردن
يانيت Yanıt: پاسخ، جواب
يايا Yaya: پياده
يوآرين Yuarın: وضو
يورقون Yorqun: خسته
يوروملاماق Yorumlamaq: تفسير كردن
يوغروقYoğruq : خمير
يوكونج Yükünc: نماز
يوكونله ك Yükünlək: مسجد
يوگوروش Yügürüş: حمله
يولچو Yolçu: مسافر
يونجا Yonca: علف
يووالاق Yuvalaq: جوت
يوواناق Yuvanaq: حمام
ييخينتي Yıxıntı: ويرانه
ييغاق Yığaq: انبار
يييه Yiyə: صاحب
يٶره Yörə: محله